توسط : به گزارش روابط عمومی سازمان حفاظت محیطزیست، هادی خانیکی روز شنبه در نشست علمی تخصصی «ارتباطات و محیط زیست؛ از حفاظت تا مشارکت» که با حضور رئیس سازمان حفاظت محیطزیست برگزار شد ضمن اشاره به جایگاه مهم ارتباطات در حل مسائل زیست‌محیطی، افزود: ورود سازمان حفاظت محیط زیست به عرصه‌های عینی و ملموس زیست‌محیطی(در ابعاد نظری و عملی) نشان می‌دهد که این سازمان به تنهایی قادر به حل چالش‌های گسترده محیط زیست کشور نیست و باید گوش شنوایی در سازمان باشد که به صداهای مختلف گوش دهد.
خانیکی با بیان اینکه مسائل محیط زیست بدون نقش مردم حل نخواهد شد، اظهار کرد: ارتباطات محیط زیست حلقه مفقوده‌ای بین نهاد علم و عرصه اجراست که نیازمند بازتعریف این پیوندیم چراکه محیط زیست در ایران بین دو مفهوم طنزگونه «محیط ایست و محیط نازیست» گرفتار شده و این وضعیت نیازمند رسیدن به تعادل از طریق گفت وگو و مشارکت است.
این استاد علوم اجتماعی با اشاره به اینکه ارتباطات محیط زیست با بحران گفت وگو به عنوان «مسأله و هم راه حل» مواجه است، گفت: در کشور راه‌های گفت وگو را نمی‌شناسیم و ابزارهای آن را هم بلد نیستیم، ولی در عین حال تنها راه عبور از بحران‌های پیچیده محیط زیستی، گفت وگو و ایجاد توافق‌های اجتماعی است.
خانیکی ادامه داد: افزایش حساسیت و برجسته‌سازی بحران‌ها همیشه به حل مسأله منجر نمی‌شود و گاهی منجر به کرختی اجتماعی و انفعال عمومی می‌شود، از زاینده‌رود گرفته تا غبار خوزستان و آتش‌سوزی زاگرس، بحران‌هایی هستند که ما به آن‌ها نگاه صرفاً فنی داریم، در حالی که منشأ بسیاری از آن‌ها شکاف‌های فرهنگی و اجتماعی است.
وی با اشاره به نیاز به گفت‌وگوی ملی گفت: ما با بحران روایت و فهم مشترک مواجه‌ایم، جامعه مدنی باید بتواند این بحران گفت و گویی را حل کند. کنش نمادین و مشارکت فرهنگی می‌تواند آغازی بر حل بحران‌های پیچیده باشد.
خانیکی در تشریح راهبردهای گذار از حفاظت صرف به مشارکت فعال، به هفت راهبرد کلیدی اشاره کرد و گفت: اول آموزش فراگیر است و این محدود به تربیت متخصص نیست. باز آفرینش نقش رسانه ؛ نهادینه سازی مشارکت با شفافیت و پاسخگویی ممکن است. بهره گیری از ظرفیت جهانی و دیپلماسی رسانه ای و بازسازی روایت به مفهوم داشتن داستان و قصه از مساله راهبرد بعدی است و این شنونده فعال است که قلمرو فهم مشترک را گسترش می دهد. در روایت نباید لکنت وجود داشته باشد.
وی افزود: محوریت عدالت محیط زیستی ششمین راهبرد است که باید نگاه ملی و فراقومی داشته باشیم. راهبرد نهایی، راهبرد آینده نگری و پیشگیری است. به قدری مسایل ما در هم تنیده است که درگیر حل عاجل هستیم و در حالیکه با آینده نگری می توانیم به جای واکنش به بحران به جلب مشارکت توجه کرد.
وی همچنین گفت: نباید در مواجهه با مسائل محیط زیستی نگاه امنیتی داشته باشیم. این حوزه، عرصه بازسازی اعتماد عمومی است نه صرفاً حفاظت فیزیکی از منابع و باید از ظرفیت فرهنگ و هنر برای ارتقای فهم عمومی بهره گرفت.
خانیکی در پایان تصریح کرد: محیط زیست مهم‌ترین میدان برای بازسازی سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی است، اگر حاکمیت به دنبال ترمیم این اعتماد است، باید گفت و گویی فراگیر درباره آینده مشترک شکل بگیرد، بدون ارتباطات، محیط زیست نمی‌تواند کارکرد داشته باشد، در دنیای رسانه‌ای شده امروز، اگر ارتباطات را جدی می‌گیریم، باید ارتباطات محیط زیستی را نیز جدی بگیریم.
