از آنجا که خواندن این مقاله را شروع کردهاید، احتمالاً در ایجاد انگیزه لازم جهت تمرین گیتار با مشکل مواجه شدهاید! این مشکل در بین نوازندگان بهخوبی درک نشده است. برخی بر این باورند که انگیزه را میتوان از بیرون وجود خود به دست آورد؛ همانطور که میتوان چگونگی اجرای هر چیزی بر روی گیتار را یاد بگیرید. در نتیجه، این نوازندگان همیشه به دنبال منابعی جهت پیدا کردن انگیزه برای تمرین گیتار هستند. عدهای دیگر بر این باورند که نوازندگان بزرگ دارای نظم خارقالعاده هستند و میتوانند خود را مجبور به تمرین مداوم کرده و از فعالیتهای دیگر چشمپوشی کنند. حقیقت این است که هیچیک از این دو باور صحت ندارند و به عقیده بسیاری از متخصصان آموزش گیتار، انگیزه تمرین فقط از درون شما سرچشمه میگیرد. هیچکس بهجز خود شما نمیتواند انگیزه بلندمدت لازم جهت تمرین گیتار را در شما ایجاد کند.
من در اثر سالها آموزش و نواختن موسیقی با نوازندگان چیرهدست گیتار، متوجه شدهام که بیشتر نوازندگان بزرگ، انگیزه درونی خود را (آگاهانه یا بهطور ناخودآگاه) با استفاده از این دو راهکار ایجاد و حفظ کردهاند:
۱. ذهن خود را بر روی هدفی بلندمدت متمرکز کنید که با تمرین قصد رسیدن به آن را دارید. به یاد داشته باشید که تنها دلیلی که باعث میشود تمرین کنید، این است که از سطح فعلی نوازندگی خود احساس رضایت ندارید. تبدیل شدن به نوازندهای بهتر یک هدف بلندمدت است و میل شما به این هدف باید آنقدر قوی باشد که انگیزه لازم جهت تمرین منظم را در شما ایجاد کند. اهداف شما و اشتیاق شما برای رسیدن به آنها، سوختی هستند که انگیزه را در شما شعلهور نگه میدارند. اگر اهدافتان آنقدر مهم نیستند که چنین میلی را در شما ایجاد کنند، بهتر است آنها را مورد بازبینی قرار دهید (در ادامه بیشتر به این نکته خواهیم پرداخت).
۲. دلپذیر کردن روند تمرین گیتار، یکی از راههای تأثیرگذار برای حفظ انگیزه است (بهخصوص در هنگام فراگیری تکنیکهای جدید). پیشنهاد میکنیم تمرین موردنظر خود را تا حد ممکن به نواختن موسیقی نزدیک کنید. بدین ترتیب شما میتوانید خود را نزدیکتر به اهداف بلندمدت خود فرض کنید؛ زیرا تمریناتی که انجام میدهید، در قالب قطعاتی که قصد نواختن آنها را دارید جای میگیرند. بهعبارت دیگر، تمرینات گیتار میتوانند هم لذتبخش و هم اثرگذار باشند.
وقتی هر دو نکته بالا را دنبال کردید، دیگر الهام و انگیزه شما حد و مرزی نخواهد داشت و خواهید توانست مهارت خود را ارتقاء داده و به اهدافتان دست یابید.
متأسفانه، فارغ از میزان انگیزهای که بیشتر اوقات جهت تمرین گیتار دارید، ممکن است چالشها و حواسپرتیهای کوتاهمدت جلوی دید شما از اهداف بلندمدت را بگیرند. جهت دستیابی به پیشرفت مستمر باید برای چنین موانعی آماده باشید و از رویکردهای مؤثری جهت فائق آمدن بر آنها استفاده کنید.
چگونه انگیزه خود برای تمرین گیتار را احیا کنیم؟
اگر معمولاً انگیزه زیادی برای تمرین کردن دارید اما بهطور ناگهانی انگیزه تمرین را از دست میدهید، ابتدا باید مشخص کنید که چرا چنین مشکلی به وجود میآید. اینکه دیگر انگیزه لازم برای تمرین گیتار را ندارید، میتواند معلول یک یا چند یک مورد از موارد زیر باشد:
۱. از نتیجه کار خود راضی نیستید و حس میکنید که تمرینات، تأثیر مثبتی بر روی نوازندگی شما نگذاشتهاند.
۲. اتفاقی در زندگی شما رخ داده که بازگشت به روند تمرین گیتار را سخت و کسلکننده کرده است.
۳. نتیجه گرفتهاید که دیگر از نوازندگی گیتار لذت نمیبرید.
چنانچه به دلیل پیشرفت کُند، انگیزه خود را از دست دادهاید، ابتدا باید رویکرد خود به روند تمرین را بررسی کرده و به دنبال راهی باشید که تمرین را اثرگذارتر کند. برای این کار میتوانید به مقالات و ویدئوهای آموزشی موجود در وبسایتهایی چون گیتار ایران درباره چگونگی تمرین بهتر رجوع کنید.
اما اگر اتفاقی ناگهانی در زندگی شما رخ داده و روند تمرین شما را کند یا مختل کرده است یا اگر حوصله تمرین کردن را ندارید، راهنماییهای زیر را دنبال کنید:
تغییر مسیر دهید
در بسیاری از مواقع، تنها کافیست کاری متفاوت از تمرین همیشگی خود انجام دهید. مثلاً اگر وقت زیادی را صرف تمرین تکنیکها کردهاید، برای مدتی تمرینهای تکنیکی را در اولویتهای پایینتر قرار داده و بر روی مهارتهایی مانند تئوری موسیقی، تمرین گوش یا بداههنوازی تمرکز کنید. همچنین میتوانید نواختن آهنگی بهخصوص را برای خود به یک چالش تبدیل کنید. این کار به شما فرصت میدهد تا حرکت رو به جلوی خود را متوقف نکرده و در عین حال، از برنامه یکنواخت و همیشگی تمرین کمی فاصله بگیرید. چنین رویکردی معمولاً منجر به کشف مواردی جدید بر روی ساز و ایجاد اولویتهای تمرینی جدید میشود.
در سالهای اولیه نوازندگی مجبور شدم برای مدتی طولانی تمرینهای فیزیکی را متوقف کنم. اگرچه مایل به توقف تمرین گیتار نبودم، اما کاری از دستم ساخته نبود. این مدت نسبتاً طولانی را صرف مطالعه تئوری موسیقی و کتابها و مقالات آنلاین کردم. وقتی مجدداً توان ساز زدن را پیدا کردم، دانش من از تمرین و عناصر دیگر موسیقی به من اجازه داد که خیلی سریعتر به سطح نوازندگی سابق خود برسم و نهایتاً از آن نیز فراتر بروم. علاوه بر این، انگیزهام برای تمرین گیتار بیش از هر زمان دیگری بود؛ زیرا ذهنم پر از ایدههای جدید شده بود که دوست داشتم آنها را بر روی ساز پیاده کنم.
ایجاد انگیزه مضاعف برای تمرین در پنج دقیقه
در روزهایی که حس میکنید اصلاً حوصله تمرین گیتار را ندارید، خود را مقید کنید که برای پنج دقیقه ساز را به دست بگیرید. به خودتان قول دهید که اگر پس از آن پنج دقیقه انگیزه تمرین کردن در شما ایجاد نشد، دیگر تا انتهای آن روز سراغ ساز نروید. در نود درصد مواقع، پنج دقیقهای که برای خود فرض کردهاید، بسیار سریع میگذرد و آنقدر جذب روند تمرین میشوید که حداقل بیست الی سی دقیقه تمرین میکنید.
گاهی شروع تمرین گیتار سختترین بخش آن است. میتوانید با فرض اینکه در صورت بیمیلی بعد از ۵ دقیقه ساز را کنار خواهید گذاشت، این مرحله را از نظر روانی برای خود سادهتر کنید. در بدترین حالت نیز حداقل ۵ دقیقه تمرین کردهاید که کماکان بهتر از تمرین نکردن است!
علاوه بر دلایل بالا، برخی از نوازندگان با این ادعا که دیگر از ساز زدن لذت نمیبرند، تمرین گیتار را کنار میگذارند. اگر این اتفاق برای شما افتاد، از خود بپرسید: چه اتفاقی باید بیفتد که دوباره با گیتار زدن به وجد بیایم؟
در بیشتر موارد، از طریق پاسخ دادن به این پرسش، متوجه میشوید که دلیل بیانگیزگی شما، لذت نبردن از نواختن گیتار نیست؛ بلکه علت اصلی یکی از دو دلیل یادشده در بالا است. لذا با استفاده از راهکارهای ارائهشده، میتوان این مشکلات را حل کرد.
یک احتمال دیگر نیز وجود دارد: اهدافی که برای خود فرض کرده بودید به دست آمدهاند یا دیگر آنقدر رضایتبخش نیستند که حاضر باشید برای رسیدن به آنها تلاش کنید. در این حالت باید بهدرستی بیندیشید که میخواهید در نهایت به چه چیزی دست یابید. چنین تفکری به شما کمک میکند که اهداف معنادارتری برای ساز زدن متصور شوید.
همانطور که مشاهده کردید، فارغ از اینکه دلیل از دست رفتن انگیزه شما چه باشد، به دست آوردن مجدد حس انگیزه کاملاً ممکن و شدنی است. هر زمانی که با مشکل کمبود انگیزه مواجه شدید، راهنماییهای موجود در این مقاله را به کار ببندید تا پیشرفت مداوم برای شما سادهتر شود.