توسط : تایوان صادرات فناوری به هواوی و SMIC را هم‌راستا با آمریکا ممنوع کرد
تایوان در اقدامی هماهنگ با سیاست‌های ایالات متحده، صادرات تراشه، تجهیزات، و فناوری‌های نیمه‌رسانا به شرکت‌های چینی هواوی و SMIC را ممنوع کرد. این تصمیم که در بحبوحه تنش‌های فزاینده میان تایوان، چین، و آمریکا اتخاذ شده، تلاشی برای محدود کردن دسترسی چین به فناوری‌های پیشرفته، به‌ویژه در حوزه هوش مصنوعی، است. در ادامه، جزئیات این ممنوعیت، دلایل آن، و تأثیراتش را بررسی می‌کنیم.
اضافه شدن هواوی و SMIC به فهرست سیاه تایوان
طبق گزارش بلومبرگ و CNBC، وزارت تجارت بین‌الملل تایوان (ITA) در تاریخ ۱۵ ژوئن ۲۰۲۵، هواوی، SMIC، و بیش از ۶۰۰ نهاد دیگر از کشورهای چین، روسیه، ایران، و پاکستان را به فهرست «کالاهای راهبردی با فناوری پیشرفته» اضافه کرد. این فهرست که شامل سازمان‌هایی مانند طالبان و القاعده نیز می‌شود، شرکت‌های تایوانی را ملزم می‌کند پیش از صادرات هرگونه محصول، فناوری، یا تجهیزات به این نهادها، مجوز رسمی دریافت کنند.
این اقدام به دنبال فشارهای ایالات متحده و گزارش‌هایی درباره دور زدن تحریم‌ها توسط هواوی انجام شد. به گفته Tom’s Hardware، هواوی از طریق شرکت‌های واسطه، حدود ۲ میلیون تراشه پیشرفته AI (سری Ascend 910) از TSMC، بزرگ‌ترین تولیدکننده تراشه جهان، تأمین کرده بود. این موضوع منجر به تهدید جریمه میلیارد دلاری TSMC توسط وزارت بازرگانی آمریکا شد.
دلایل ممنوعیت: نگرانی‌های امنیتی و رقابت فناوری
تایوان، به‌عنوان میزبان TSMC (بزرگ‌ترین تولیدکننده قرارداد تراشه جهان و تأمین‌کننده شرکت‌هایی مانند Nvidia)، نقش کلیدی در زنجیره تأمین جهانی نیمه‌رساناها دارد. مدیرعامل TSMC پیش‌تر اعلام کرده بود که این شرکت حداقل ۱۰ سال از SMIC، بزرگ‌ترین تولیدکننده تراشه چین، جلوتر است. با این حال، پیشرفت‌های اخیر SMIC، مانند تولید تراشه ۷ نانومتری Kirin 9006C برای هواوی با استفاده از فناوری‌های TSMC، نگرانی‌هایی را درباره وابستگی چین به فناوری تایوانی و دور زدن تحریم‌ها ایجاد کرده است.
ایالات متحده از سال ۲۰۱۹ با قرار دادن هواوی و از سال ۲۰۲۰ با افزودن SMIC به فهرست Entity List، صادرات فناوری‌های پیشرفته به این شرکت‌ها را محدود کرده بود. این محدودیت‌ها در اکتبر ۲۰۲۲ با کنترل‌های سخت‌گیرانه‌تر بر تجهیزات ساخت تراشه (SME) و نرم‌افزارهای طراحی تقویت شد. تایوان با این ممنوعیت جدید، نه‌تنها با سیاست‌های آمریکا هم‌راستا شده، بلکه تلاش می‌کند از انتقال فناوری‌های حساس به چین، که می‌تواند در کاربردهای نظامی یا AI پیشرفته استفاده شود، جلوگیری کند.
تأثیرات بر هواوی و SMIC
هواوی و SMIC، که در مرکز تلاش‌های چین برای خودکفایی در صنعت نیمه‌رسانا و توسعه تراشه‌های AI برای رقابت با Nvidia قرار دارند، با این ممنوعیت ضربه بزرگی متحمل می‌شوند. SMIC، با وجود پیشرفت در تولید تراشه‌های ۷ نانومتری (مانند Kirin 9000 برای گوشی‌های Mate 60 Pro و Pura 70)، همچنان به تجهیزات و فناوری‌های خارجی، به‌ویژه از تایوان و هلند، وابسته است.
ممنوعیت جدید تایوان، دسترسی این شرکت‌ها به فناوری‌های پیشرفته از شرکت‌هایی مانند TSMC، UMC، ASE، SPIL، و Nanya را محدود می‌کند. این محدودیت‌ها می‌توانند ظرفیت تولید SMIC را کاهش داده و توانایی هواوی در توسعه تراشه‌های AI و ۵G را مختل کنند. به گفته CSIS، SMIC بدون تجهیزات EUV (لیتوگرافی فرابنفش شدید) و با تکیه بر ابزارهای DUV موجود، همچنان می‌تواند تراشه‌های ۷ نانومتری تولید کند، اما با بازده کمتر و هزینه بالاتر.
پیامدهای گسترده‌تر: رقابت جهانی و خودکفایی چین
این اقدام تایوان بخشی از استراتژی گسترده‌تر آمریکا و متحدانش (مانند ژاپن و هلند) برای محدود کردن پیشرفت فناوری چین است. آمریکا در دسامبر ۲۰۲۴ بسته جدیدی از کنترل‌های صادراتی را معرفی کرد که بر حافظه‌های HBM (مورد استفاده در AI) و تجهیزات پیشرفته ساخت تراشه تمرکز داشت. تایوان با هماهنگی با این سیاست‌ها، فشار بر زنجیره تأمین نیمه‌رساناهای چین را افزایش داده است.
با این حال، چین با سرمایه‌گذاری هنگفت در شرکت‌هایی مانند هواوی، SMIC، و تولیدکنندگان تجهیزات مانند AMEC و Naura، به خودکفایی در صنعت نیمه‌رسانا ادامه می‌دهد. هواوی از طریق بازوی سرمایه‌گذاری خود (Hubble Technology Investment) در شرکت‌های زنجیره تأمین داخلی سرمایه‌گذاری کرده و SMIC با استفاده از ابزارهای DUV موجود، ظرفیت تولید خود را افزایش داده است. با این وجود، محدودیت‌های جدید تایوان می‌تواند این تلاش‌ها را کند کرده و هزینه‌های تولید را افزایش دهد.
واکنش‌ها و چشم‌انداز آینده
هواوی و SMIC هنوز به این ممنوعیت واکنشی نشان نداده‌اند، اما تحلیلگران معتقدند چین ممکن است با محدودیت‌های متقابل، مانند کنترل صادرات مواد معدنی حیاتی (مانند گالیم، ژرمانیوم، و تنگستن) که تایوان و آمریکا به آن‌ها وابسته‌اند، پاسخ دهد. این ممنوعیت همچنین می‌تواند روابط تجاری تایوان و چین را پیچیده‌تر کند، به‌ویژه با توجه به ادعاهای چین بر تایوان و افزایش تنش‌های نظامی در منطقه.
کارشناسان هشدار می‌دهند که این محدودیت‌ها، اگرچه از منظر امنیت ملی منطقی هستند، ممکن است به نوآوری چین در فناوری‌های بومی سرعت ببخشند. به گفته American Affairs Journal، چین با تمرکز بر تحقیق و توسعه داخلی و همکاری نزدیک بین هواوی و SMIC، توانسته شکاف فناوری با غرب را کاهش دهد.
ممنوعیت صادرات فناوری تایوان به هواوی و SMIC، گامی هماهنگ با آمریکا برای محدود کردن پیشرفت فناوری چین در حوزه نیمه‌رساناها و هوش مصنوعی است. این تصمیم، که پس از افشای دور زدن تحریم‌ها توسط هواوی اتخاذ شد، می‌تواند دسترسی چین به فناوری‌های کلیدی را محدود کند، اما همزمان خطر اقدامات متقابل و تسریع خودکفایی چین را به همراه دارد. با توجه به نقش تایوان به‌عنوان قلب تولید نیمه‌رساناهای جهانی، این ممنوعیت نه‌تنها بر هواوی و SMIC، بلکه بر زنجیره تأمین جهانی و رقابت فناوری تأثیر خواهد گذاشت. اگر گیمر یا حرفه‌ای در حوزه فناوری هستید، این تحولات می‌توانند آینده دسترسی به تراشه‌های پیشرفته را تغییر دهند.
