توسط : پرداخت مطالبات پرستاران؛ وعده تحقق یا بی‌سرانجام؟ بررسی چالش‌های مالی و ساختاری پرستاری در ایران
در حالی که جامعه پرستاری ایران مدت‌هاست با مشکلات مالی و کمبود امکانات روبروست، مسئله پرداخت مطالبات پرستاران همچنان به یکی از دغدغه‌های اصلی تبدیل شده است. طاهر موهبتی، معاون توسعه مدیریت و منابع وزارت بهداشت، در جلسه‌ای که با حضور اعضای شورای عالی نظام پرستاری برگزار شد، به شنیدن مشکلات و دغدغه‌های این قشر زحمتکش پرداخت.
قاسم ابوطالبی، نایب رئیس اول شورای عالی نظام پرستاری، در این جلسه به مشکلات قانونی و اجرایی حوزه پرستاری اشاره کرد و تأکید داشت که در بسیاری موارد قوانین مشخصی وجود ندارد یا در برخی دانشگاه‌ها به صورت سلیقه‌ای عمل می‌شود. یکی از نکات مهم، لزوم وحدت رویه در پرداخت‌های مناسبتی و بازنگری در رفاهیات پرستاران است که به‌روزرسانی نشده و با شرایط امروز فاصله دارد.
با وجود ورود معاونت توسعه وزارت بهداشت به موضوع مطالبات پرستاران، ابوطالبی از باقی ماندن مبالغ زیادی به عنوان مطالبات معوق در برخی دانشگاه‌ها خبر داد که گاهی به ۶ تا ۸ ماه هم می‌رسد. این تأخیرها باعث شده پرستاران به اشتباه تصور کنند پرداخت‌ها انجام شده اما در عمل پولی دریافت نکرده‌اند.
یکی دیگر از مشکلات اساسی، تفاوت‌های سلیقه‌ای در پرداخت اضافه‌کارها است؛ سقف ۸۰ ساعت اضافه‌کاری در همه دانشگاه‌ها رعایت نمی‌شود و این بی‌ثباتی باعث نارضایتی پرستاران شده است. همچنین، در پرداخت ضریب تعرفه شیفت عصر و نحوه محاسبه عملکرد در تعطیلات مناسبتی و پنج‌شنبه‌ها، ناهماهنگی‌ها به چشم می‌خورد.
شرایط دشوار پرستاران در بحران فعلی، منجر به کاهش انگیزه و افزایش ترک کار شده و این موضوع به تعطیلی یا ادغام بخش‌های درمانی منجر شده که سلامت عمومی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. ابوطالبی پیشنهاد داد که تعیین فوق‌العاده خاص برای پرستاران بتواند انگیزه آن‌ها را افزایش دهد.
موضوع مالیات پلکانی که باعث نارضایتی شده و تبعیض میان گروه‌های بالینی، پرداخت‌های تشویقی برای نیروهای درگیر در شرایط بحرانی و جنگ، و نیاز به حضور نماینده پرستاری در جلسات هیئت رئیسه دانشگاه‌ها، از دیگر مباحث مطرح شده بود. یوسف رحیمی، نایب رئیس دوم شورای عالی نظام پرستاری، تأکید کرد که مدیران پرستاری باید در جلسات کلان دانشگاه‌ها حضور داشته باشند تا بتوانند بهتر نقش‌آفرینی کنند و منابع را بهتر مدیریت کنند.
رحیمی همچنین به مشکلات استخدام، بازنشستگی پیش از موعد و محدودیت‌های مرتبط با افزایش نیرو اشاره کرد و از بن‌بست‌های پیش روی پرستاران گفت که ممکن است سلامت نیروی انسانی در حوزه درمان را تهدید کند.
از سوی دیگر، محمد تقی جهانپور عضو شورای عالی نظام پرستاری خواستار اختصاص بودجه ویژه برای پانسیون‌های پرستاری به ویژه در مناطق محروم شد تا شرایط کاری و رفاهی پرستاران بهبود یابد. همچنین موضوع رعایت ضرایب تعرفه پرستاری در مناطق محروم و ضرورت جایگاه مناسب برای دبیرخانه تعرفه پرستاری در معاونت پرستاری مطرح گردید.
یکی دیگر از نکات مهم، بی‌عدالتی در پرداخت اضافه‌کار و تعرفه‌هاست؛ برخی مدیران بیمارستان‌ها اضافه‌کاری خارج از شیفت دریافت می‌کنند اما مدیران پرستاری که مسئولیت سنگین‌تری دارند از این امتیاز محروم‌اند. پیشنهاد افزایش تعرفه و اضافه‌کار برای مترون‌ها و سرپرستان مطرح شده است.
لقمان شریفی، عضو شورای عالی نظام پرستاری، نیز به وضعیت سخت نیروهای فوریت‌های پزشکی اشاره کرد که شامل قانون بهره‌وری نمی‌شوند و تعرفه‌های آن‌ها بسیار پایین است. همچنین مشکل فرسودگی ناوگان آمبولانس‌ها و نبود سهمیه کافی استخدامی در برخی استان‌ها مانند کردستان، چالش‌های جدی دیگری بودند که بیان شد.
در نهایت، جلیل آدابی و رضا عباسپور اعضای شورای عالی نظام پرستاری، به سلیقه‌ای عمل کردن دانشگاه‌ها در پرداخت حقوق و تعطیلات، و مخالفت با راه‌اندازی مدارس بهیاری که می‌تواند تبعات منفی بر نظام سلامت داشته باشد، اشاره کردند.
