تتر و ریسکهای آن برای کاربران ایرانی: راهکارهای امن برای محافظت از داراییها
تتر (USDT)، پرکاربردترین استیبلکوین در بازار رمزارزها، به دلیل ثبات قیمتی و ارزش برابر با دلار، بهویژه در میان کاربران ایرانی بهعنوان جایگزینی برای دلار، محبوبیت زیادی دارد. با این حال، نگرانیهایی درباره احتمال فریز شدن داراییهای تتر کاربران ایرانی، بهویژه به دلیل ساختار متمرکز این رمزارز، بار دیگر مطرح شده است. هرچند شواهد قطعی از فریز گسترده گزارش نشده، اما احتمال این ریسک وجود دارد و کاربران باید با آگاهی و آمادگی کامل عمل کنند. در این مقاله، به بررسی این موضوع، اظهارات کارشناسان و راهکارهای عملی برای کاهش ریسکها میپردازیم.
چرا تتر برای کاربران ایرانی پرریسک است؟
تتر به دلیل ماهیت متمرکز خود، تحت کنترل شرکت Tether Limited قرار دارد که میتواند با دستور قضایی یا به دلایل مرتبط با تحریمها، پولشویی یا جرائم سایبری، داراییهای خاصی را در کیف پولها یا صرافیها فریز کند. «سهند حمزهای»، مدیرعامل آبانتتر، توضیح میدهد: «تتر در گذشته با دولتهای غربی و نهادهای قضایی برای مسدود کردن حسابهای مرتبط با فعالیتهای غیرقانونی همکاری کرده است. این موارد معمولاً به فعالیتهای مشخصی در کشورهای تحت تحریم مربوط بوده و نه صرفاً ملیت کاربران.»
او تأکید میکند که آبانتتر تاکنون گزارشی از فریز دارایی به دلیل ملیت ایرانی دریافت نکرده، اما این ریسک بهصورت بالقوه وجود دارد. حمزهای میافزاید: «ساختار متمرکز تتر امکان فریز داراییها را از نظر فنی فراهم کرده و ما این موضوع را کاملاً جدی میگیریم.»
«سهراب ثامنی»، مدیرعامل زربان، نیز به این ریسک اشاره کرده و میگوید: «حدود یک درصد از کل تترهای منتشرشده در جهان فریز شدهاند که هرچند عدد کوچکی به نظر میرسد، اما در مقیاس جهانی قابلتوجه است. برای کاربران ایرانی، این ریسک میتواند بین ۱۰ تا ۲۰ درصد باشد.» او خاطرنشان میکند که اگرچه اخیراً موردی از فریز دارایی کاربران ایرانی مشاهده نکرده، اما در گذشته چنین مواردی رخ داده است.
«عباس آشتیانی»، فعال حوزه رمزارز، از منظر فنی توضیح میدهد که قراردادهای هوشمند تتر به شرکت اجازه میدهند تا در صورت شناسایی کیف پولهای خاص، موجودی آنها را مسدود کند. او میگوید: «این شناسایی میتواند ناشی از رأی دادگاه، شکایت بینالمللی یا حتی برچسبگذاری کیف پول به دلیل ارتباط با کشورهای تحت تحریم باشد.»
با وجود این نگرانیها، هر سه کارشناس معتقدند که احتمال فریز گسترده داراییهای کاربران ایرانی پایین است، اما نباید از این ریسک غافل شد. ثامنی تأکید میکند: «تتر برای حفظ اعتبار برند خود، بعید است بهصورت گسترده حسابهای ایرانی را فریز کند، مگر با دستور مستقیم قضایی.» آشتیانی نیز معتقد است که به دلیل تعداد بالای آدرسهای ایرانی، چنین اقدامی از نظر اجرایی دشوار است.
راهکارهای عملی برای کاهش ریسک فریز شدن تتر
برای محافظت از داراییها، کارشناسان چندین راهکار عملی پیشنهاد میدهند که کاربران و صرافیها میتوانند از آنها استفاده کنند:
- مهاجرت به استیبلکوینهای غیرمتمرکز: حمزهای توصیه میکند که کاربران تتر (USDT) خود را به استیبلکوینهایی مانند دای (DAI) تبدیل کنند که به دلیل ماهیت غیرمتمرکز، ریسک فریز شدن ندارند. او میافزاید: «شبکههای پالیگان و BEP20 نیز تاکنون هیچ گزارشی از فریز دارایی نداشتهاند و گزینههای امنتری نسبت به شبکه ترون هستند.»
- استفاده از کیف پولهای مقاوم به قطع اینترنت: ثامنی پیشنهاد میدهد که صرافیها و کاربران به سمت سرویسهای غیرمتمرکز مانند Uniswap حرکت کنند. او میگوید: «در شرایطی که اینترنت ایران با محدودیت مواجه بود، سرویسهای غیرمتمرکز عملکرد موفقی داشتند. صرافیها میتوانند کیف پولهایی طراحی کنند که روی روترها یا پروکسیهای داخلی عمل کنند تا در زمان قطعی اینترنت جهانی همچنان قابلاستفاده باشند.»
- نگهداری ترکیبی داراییها: حمزهای توضیح میدهد که آبانتتر در شرایط بحرانی، بخشی از داراییها را در کیف پولهای سرد (بدون اتصال به اینترنت) و بخشی را در کیف پولهای گرم برای معاملات نگهداری میکند. این رویکرد هم امنیت را افزایش میدهد و هم ریسک تمرکز را کاهش میدهد.
- تنوعبخشی به سبد رمزارزها: آشتیانی به کاربران توصیه میکند که برای کاهش ریسک، از سبد متنوعی از استیبلکوینها و رمزارزهایی استفاده کنند که قابلیت فریز شدن توسط شبکه را ندارند. او میگوید: «کاربران نباید تمام دارایی خود را به تتر وابسته کنند و بهتر است مدیریت سرمایه را از پلتفرمها به دست خود بگیرند.»
- مدیریت آیپی توسط صرافیها: آشتیانی تأکید میکند که صرافیها باید آیپی کاربران را بهدقت مدیریت کنند، زیرا شناسایی از طریق آیپی یکی از راههای اصلی ردیابی کاربران است. این وظیفه بیشتر بر عهده صرافیهاست تا کاربران عادی.
توصیههایی برای کاربران ایرانی
برای کاربران ایرانی که از تتر بهعنوان ابزاری برای حفظ ارزش دارایی یا انجام معاملات استفاده میکنند، رعایت چند نکته کلیدی ضروری است:
- آموزش و آگاهی: مطالعه و یادگیری درباره استیبلکوینهای غیرمتمرکز و شبکههای امنتر میتواند به کاهش ریسک کمک کند.
- استفاده از کیف پولهای شخصی: نگهداری داراییها در کیف پولهای شخصی بهجای صرافیها، کنترل بیشتری به کاربر میدهد.
- اطلاعرسانی بهموقع: در صورت بروز تهدیدهای تحریمی یا اختلال در شبکههای جهانی، بهروزرسانیهای صرافیها را دنبال کنید.
- توزیع داراییها: داراییها را بین چند کیف پول و رمزارز مختلف تقسیم کنید تا ریسک متمرکز شدن کاهش یابد.
آینده تتر در ایران: تمرکززدایی کلید موفقیت
با توجه به ریسکهای موجود، حرکت به سمت تمرکززدایی و استفاده از فناوریهای غیرمتمرکز، راهکاری بلندمدت برای کاربران ایرانی است. ثامنی تأکید میکند: «ما باید از ظرفیتهای پروتکلهای جهانی استفاده کنیم تا سرویسهایی غیرقابلانسداد بسازیم. این اکوسیستم میتواند به ما کمک کند تا از محدودیتها عبور کنیم.»
حمزهای نیز معتقد است که آموزش کاربران و ارائه زیرساختهای ترکیبی (ترکیب کیف پولهای سرد و گرم و استفاده از شبکههای متنوع) میتواند به مدیریت بهتر داراییها کمک کند. او میافزاید: «ما در آبانتتر سناریوهای عملیاتی برای شرایط بحرانی آماده کردهایم و به کاربران توصیه میکنیم که با توزیع داراییها و انتخاب شبکههای امنتر، خود را در برابر ریسکهای احتمالی محافظت کنند.»
تتر همچنان یکی از ابزارهای کلیدی در بازار رمزارزها برای کاربران ایرانی است، اما ریسکهای ناشی از ساختار متمرکز آن را نمیتوان نادیده گرفت. با وجود احتمال پایین فریز گسترده، بهتر است کاربران و صرافیها از هماکنون اقدامات پیشگیرانهای مانند مهاجرت به استیبلکوینهای غیرمتمرکز، استفاده از شبکههای امنتر و مدیریت دقیقتر داراییها را در دستور کار قرار دهند. با آگاهی، آموزش و استفاده از فناوریهای غیرمتمرکز، میتوان آیندهای امنتر برای معاملات رمزارزی در ایران رقم زد.