توسط : SK hynix سامسونگ را در بازار حافظه پشت سر گذاشت: پیروزی با HBM
برای اولین بار در تاریخ، SK hynix با پیشی گرفتن از سامسونگ الکترونیکس، به بزرگ‌ترین تولیدکننده حافظه جهان از نظر درآمد تبدیل شد. این موفقیت که عمدتاً به دلیل تسلط این شرکت بر بازار حافظه‌های پهنای باند بالا (HBM) است، نقطه عطفی در رقابت دیرینه این دو غول کره‌ای در صنعت نیمه‌هادی‌ها محسوب میشود. در این مقاله، دلایل این تغییر جایگاه، نقش هوش مصنوعی در این موفقیت، و چشم‌انداز آینده بازار حافظه بررسی میشود.
بر اساس گزارش Counterpoint Research، در سه‌ماهه دوم سال ۲۰۲۵، SK hynix با درآمد ۱۵.۶ میلیارد دلار (معادل ۲۱.۸ تریلیون وون کره) از فروش حافظه‌های DRAM و NAND، سامسونگ را با درآمد ۱۵.۲ میلیارد دلار (۲۱.۲ تریلیون وون) پشت سر گذاشت. این اولین بار از زمان تأسیس SK hynix در سال ۱۹۸۳ است که این شرکت جایگاه سامسونگ را به عنوان رهبر بازار حافظه تصاحب می‌کند. سهم بازار SK hynix در این دوره به ۳۶.۲ درصد افزایش یافت، در حالی که سهم سامسونگ به ۳۳.۵ درصد کاهش پیدا کرد. سود عملیاتی SK hynix نیز با رسیدن به ۹.۲ تریلیون وون (حدود ۶.۶ میلیارد دلار) در این سه‌ماهه، تقریباً دو برابر سود کل سامسونگ (۴.۶ تریلیون وون) در تمام بخش‌های کسب‌وکارش بود.
نقش کلیدی HBM در موفقیت SK hynix
کلید این پیروزی، سرمایه‌گذاری زودهنگام و استراتژیک SK hynix در حافظه‌های پهنای باند بالا (HBM) است که برای شتاب‌دهنده‌های هوش مصنوعی، به‌ویژه کارت‌های گرافیک انویدیا، حیاتی هستند. HBM3 و HBM3E، که توان محاسباتی مدل‌های زبانی بزرگ و هوش مصنوعی مولد را تأمین می‌کنند، بخش عمده‌ای از درآمد SK hynix را تشکیل می‌دهند. این شرکت تأمین‌کننده اصلی HBM3E با لایه‌های ۸ و ۱۲ برای انویدیا بوده و در سه‌ماهه دوم ۲۰۲۵، بیش از ۸۰ درصد از عرضه HBM خود را به این نوع حافظه اختصاص داد. در مقابل، سامسونگ به دلیل مشکلات در گذراندن تست‌های کیفیت انویدیا برای HBM3E و وابستگی به نسل قدیمی‌تر HBM3، نتوانست از تقاضای روبه‌رشد بازار هوش مصنوعی به‌طور کامل بهره‌مند شود.
SK hynix همچنین با شروع تولید انبوه HBM3E ۱۲ لایه، اولین شرکت در صنعت بود که این فناوری را به بازار عرضه کرد. این شرکت برنامه‌ریزی کرده تا HBM4 را برای پلتفرم بعدی انویدیا (Rubin) تأمین کند، که موقعیتش را در بازار AI تقویت می‌کند. در مقابل، سامسونگ با چالش‌هایی مانند بازطراحی HBM3E و کاهش عرضه به دلیل اصلاح موجودی در زنجیره تأمین مواجه شده است. این مشکلات، همراه با محدودیت‌های فروش مستقیم به چین به دلیل تنش‌های تجاری آمریکا و چین، به کاهش ۱۹ درصدی درآمد سامسونگ در سه‌ماهه اول ۲۰۲۵ منجر شد.
تحلیل بازار و چشم‌انداز آینده
بازار جهانی DRAM در سه‌ماهه اول ۲۰۲۵ با درآمد ۲۷.۰۱ میلیارد دلار، ۵.۵ درصد کاهش نسبت به سه‌ماهه قبل را تجربه کرد، که عمدتاً به دلیل اصلاح موجودی و کاهش تقاضا برای حافظه‌های سنتی در پی افت فروش گوشی‌های هوشمند و رایانه‌های شخصی بود. با این حال، تقاضای قوی برای HBM به دلیل گسترش مراکز داده هوش مصنوعی، SK hynix را در موقعیتی ممتاز قرار داد. این شرکت ۴۰ درصد از درآمد DRAM خود را از HBM در سه‌ماهه چهارم ۲۰۲۴ کسب کرد و انتظار می‌رود این رقم در سال ۲۰۲۵ افزایش یابد.
سامسونگ، اگرچه همچنان در بازار حافظه‌های سنتی DRAM و NAND پیشرو است، در بخش HBM عقب مانده است. تحلیلگران Counterpoint Research معتقدند که سامسونگ برای بازیابی جایگاه خود باید پایگاه مشتریان HBM3E خود را گسترش دهد و تست‌های کیفیت انویدیا را با موفقیت پشت سر بگذارد. اخیراً، سامسونگ با دریافت سفارش‌هایی از تسلا برای تولید نیمه‌هادی، نشانه‌هایی از بهبود را نشان داده است، اما رقابت در بخش HBM همچنان شدید است.
در همین حال، شرکت آمریکایی Micron با درآمد ۶.۵۸ میلیارد دلار و رشد ۲.۷ درصدی در سه‌ماهه اول ۲۰۲۵، جایگاه سوم را حفظ کرد. این شرکت با افزایش عرضه HBM3E و جبران کاهش قیمت‌های فروش (ASP)، عملکردی قابل‌قبول داشت، اما همچنان از نظر ظرفیت تولید HBM از SK hynix عقب است. شرکت‌های تایوانی مانند Nanya و Winbond نیز با استفاده از فرآیندهای تولید قدیمی‌تر، بخشی از شکاف‌های بازار را پر کرده‌اند، اما سهم آن‌ها در مقایسه با سه بازیگر اصلی ناچیز است.
پیامدهای فرهنگی و صنعتی
جالب توجه است که SK hynix نه‌تنها در بازار جهانی پیشتاز شده، بلکه به محبوب‌ترین کارفرما در میان دانشجویان دانشگاه‌های کره تبدیل شده است. این موفقیت، همراه با سرمایه‌گذاری در فناوری‌های بسته‌بندی پیشرفته و توسعه HBM4، نشان‌دهنده تعهد این شرکت به حفظ برتری در بازار هوش مصنوعی است. در مقابل، سامسونگ با تمرکز بر افزایش ظرفیت تولید HBM و جذب مشتریان جدید مانند AMD، تلاش می‌کند تا جایگاه خود را بازپس گیرد.
این تغییر تعادل قدرت در صنعت نیمه‌هادی‌ها نه‌تنها یک پیروزی نمادین برای SK hynix است، بلکه هشداری برای سامسونگ محسوب میشود که باید استراتژی‌های خود را بازنگری کند. رقابت در بخش HBM، به‌ویژه با توجه به تصمیمات انویدیا و AMD در انتخاب تأمین‌کنندگان، در ماه‌های آینده تعیین‌کننده خواهد بود. با افزایش تقاضا برای هوش مصنوعی و محاسبات با کارایی بالا، انتظار می‌رود بازار HBM تا سال ۲۰۲۶ بیش از ۳۰ درصد از درآمد کل DRAM را تشکیل دهد.
