ایلان ماسک در جدال با ترامپ: کاهش ۳۴ میلیارد دلاری ثروت
ایلان ماسک، مدیرعامل تسلا و اسپیسایکس، در پی جدال علنی با دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، شاهد کاهش چشمگیر ۳۴ میلیارد دلاری ثروت خود در یک روز بود. این اختلاف که در تاریخ ۵ ژوئن ۲۰۲۵ شدت گرفت، به دلیل انتقادهای ماسک از لایحه بودجه پیشنهادی دولت، موسوم به «لایحه بزرگ و زیبا»، و پاسخهای تند ترامپ به او شکل گرفت و باعث سقوط ۱۴.۲ درصدی سهام تسلا شد.
جزئیات درگیری و تأثیرات مالی
ماجرا از زمانی آغاز شد که ماسک در شبکه اجتماعی X لایحه بودجه را «فاجعهای نفرتانگیز» خواند و آن را به دلیل افزایش کسری بودجه مورد انتقاد قرار داد. او همچنین تهدید کرد که در انتخابات میاندورهای ۲۰۲۶ علیه جمهوریخواهانی که از این لایحه حمایت کنند، اقدام خواهد کرد. در مقابل، ترامپ در کنفرانسی مطبوعاتی در کاخ سفید اظهار داشت که از ماسک «بسیار ناامید» است و تهدید کرد قراردادهای دولتی شرکتهای ماسک، از جمله اسپیسایکس، را لغو خواهد کرد. ماسک در پاسخ، این تهدید را به چالش کشید و حتی پیشنهاد استیضاح دونالد ترامپ و جایگزینی او با جیدی ونس، معاون رئیسجمهور، را مطرح کرد.
این جدال به سقوط سهام تسلا منجر شد که حدود ۱۳۸ میلیارد دلار از ارزش بازار این شرکت را کاهش داد و ثروت ماسک را از ۴۱۴.۷ میلیارد دلار به ۳۸۰.۵ میلیارد دلار رساند، طبق گزارش شاخص میلیاردرهای بلومبرگ. این کاهش، دومین افت بزرگ ثروت ماسک در تاریخ است، پس از افت ۵۰ میلیارد دلاری در نوامبر ۲۰۲۱. کاربران در X، مانند @rumpfshaker، این درگیری را «نبردی بین دو غول» توصیف کردند، اما برخی مانند @TechPowerUp هشدار دادند که این نزاع میتواند به ضرر سهامداران تسلا و اسپیسایکس تمام شود.
ماسک و ترامپ زمانی متحدان نزدیکی بودند. ماسک با صرف حدود ۲۷۵ میلیون دلار برای حمایت از کمپین انتخاباتی ترامپ در ۲۰۲۴ نقش کلیدی در پیروزی او داشت و بهعنوان مشاور ارشد و رئیس دپارتمان بهرهوری دولت (DOGE) فعالیت میکرد. اما پس از خروج ماسک از کاخ سفید در ۲۸ مه ۲۰۲۵، اختلافات بر سر سیاستهای بودجهای بالا گرفت. ماسک همچنین ادعاهای جنجالی درباره ارتباط ترامپ با جفری اپستین مطرح کرد که واکنش تند کاخ سفید را به دنبال داشت.
ترامپ اظهار داشت که ماسک از حذف یارانههای خودروهای برقی، که به تسلا ضربه میزند، ناراحت است، اما ماسک این ادعا را رد کرد و گفت که تسلا بدون یارانهها نیز موفق خواهد بود. با این حال، تحلیلگرانی مانند راس گربر، مدیر Gerber Kawasaki، معتقدند حذف یارانهها میتواند تقاضا برای خودروهای تسلا را کاهش دهد و به شرکت آسیب بزند. این درگیری همچنین نگرانیهایی درباره آینده قراردادهای دولتی اسپیسایکس، که از سال ۲۰۰۰ حدود ۲۲.۵ میلیارد دلار درآمد داشته، ایجاد کرده است.
این جدال نهتنها ثروت شخصی ماسک را تحت تأثیر قرار داد، بلکه روابط او با دولت ترامپ و حزب جمهوریخواه را به خطر انداخت. ماسک، که همچنان با ۳۸۰.۵ میلیارد دلار ثروت، ثروتمندترین فرد جهان است، با چالش حفظ نفوذ خود در سیاست و بازار مواجه شده است. تلاشهای کاخ سفید برای کاهش تنش، از جمله برنامهریزی برای تماس تلفنی در ۶ ژوئن، بینتیجه ماند، و ماسک با پاسخ کوتاه «دقیقاً» به پستی که میگفت او کنگره را نقد کرده، نه شخص ترامپ، به جدال ادامه داد. این درگیری نشاندهنده شکنندگی اتحادهای سیاسی مبتنی بر منافع شخصی است و میتواند پیامدهای گستردهای برای تسلا، اسپیسایکس و سیاستهای اقتصادی آمریکا داشته باشد.