توسط : به گزارش خبرگزاری هاریکا، به نقل از اسب بخار، بسیاری از رانندگان هنگام سوختگیری، وسوسه می‌شوند که باک خودرو را تا آخرین قطره پر کنند، حتا پس از آن‌که نازل پمپ بنزین به‌طور خودکار خاموش میشود. این عادت که گاهی با هدف «استفاده حداکثری» انجام میشود، می‌تواند به خودرو و محیط زیست آسیب‌هایی وارد کند. کارشناسان صنعت خودرو و محیط زیست تأکید می‌کنند که پر کردن بیش از حد باک، خطراتی فراتر از تصور دارد، از خرابی قطعات گران‌قیمت گرفته تا آلودگی محیطی و حتا خطرات ایمنی.
آسیب به سیستم بازیابی بخارات سوخت (فیلتر بخار)
در خودروهای مدرن، سیستمی به نام کنترل بخارات سوخت یا EVAP وجود دارد که وظیفه‌ی جمع‌آوری بخارات بنزین و جلوگیری از انتشار آن‌ها به محیط را برعهده دارد. این سیستم شامل اجزایی مانند کنیستر (Canister) و چندین شیر کنترلی است. اگر باک بیش از اندازه پر شود، ممکن است بنزین مایع به جای بخار وارد این سیستم شود. این موضوع باعث اشباع شدن کنیستر و در نتیجه، اختلال در عملکرد کلی سیستم EVAP خواهد شد. در صورت آسیب دیدگی، هزینه‌ی تعمیر یا تعویض این قطعات—به‌خصوص در خودروهای جدید—ممکن است بسیار سنگین باشد.
به‌علاوه، آسیب به این سیستم ممکن است منجر به روشن شدن چراغ چک موتور و رد شدن در معاینه فنی خودرو شود. همچنین در بلندمدت، عملکرد نادرست آن می‌تواند روی مصرف سوخت و انتشار آلاینده‌ها تأثیر منفی بگذارد.
افزایش آلودگی محیط زیست
پر کردن بیش از حد باک می‌تواند به سرریز شدن بنزین منجر شود، که نه‌تنها باعث هدررفت سوخت میشود، بلکه بخارات بنزین را به اتمسفر آزاد می‌کند. این بخارات، که حاوی ترکیبات آلی فرار (VOCs) هستند، به آلودگی هوا و تشکیل مه‌دود (Smog) کمک می‌کنند.
طبق گزارش سازمان حفاظت محیط زیست، انتشار بخارات بنزین یکی از عوامل اصلی آلودگی هوای کلان‌شهرها، به‌ویژه در فصول گرم، است. این مشکل در شهرهایی مانند تهران، که با معضل آلودگی هوا دست‌وپنجه نرم می‌کنند، اهمیت بیش‌تری دارد.
خطر آتش‌سوزی و ایمنی
بنزین سرریز شده می‌تواند روی بدنه خودرو یا زمین ریخته شود، که خطر آتش‌سوزی را افزایش می‌دهد، به‌ویژه اگر جرقه‌ای در نزدیکی ایجاد شود. همچنین، بخارات بنزین در فضای بسته، مانند پارکینگ‌ها، می‌توانند خطر انفجار را به همراه داشته باشند. این خطرات، هر چند نادر، در شرایط خاص می‌توانند عواقب جدی به دنبال داشته باشند.
فشار بر پمپ بنزین و انژکتور
پر کردن بیش از حد باک می‌تواند فشار اضافی به پمپ بنزین وارد کند، زیرا این قطعه برای کار با حجم مشخصی از سوخت طراحی شده است. این فشار اضافی ممکن است به مرور زمان باعث فرسودگی زودرس پمپ یا آسیب به انژکتور شود.
توصیه کارشناسان به توقف به‌موقع سوختگیری
کارشناسان توصیه می‌کنند که رانندگان به محض قطع شدن خودکار نازل پمپ بنزین، سوختگیری را متوقف کنند. این نقطه نشان‌دهنده پر شدن ایمن باک است. همچنین، رانندگان باید به‌طور منظم سیستم سوخت‌رسانی خودرو را بررسی کنند تا از سلامت کنیستر و سایر اجزای سیستم EVAP مطمئن شوند. این اقدام می‌تواند از هزینه‌های غیرضروری تعمیرات جلوگیری کند.
روش صحیح بنزین زدن
- نازل را وارد باک کن، تا صدای کلیک را بشنوی؛ بعد دیگر سوخت را ادامه نده.
- اگر سیستم سوختگیری پمپ امکان تعیین مقدار قبل از شروع را دارد، از آن استفاده کن
- سوئیچ خودرو را در حالت آماده استارت قرار بده تا مشاهده میزان سوخت راحت‌تر باشد.
- سرعت جریان بنزین را کمی پایین نگه‌دار تا کف یا تلاطم کمتر شود و قطع کن نازل دقیق‌تر عمل کند
پیامدهای اقتصادی و زیست‌محیطی
علاوه بر آسیب‌های مکانیکی، پر کردن بیش از حد باک به هدررفت سوخت منجر میشود که با توجه به قیمت بنزین، هزینه اضافی برای رانندگان به همراه دارد. در سطح کلان، این عادت به افزایش مصرف سوخت و آلودگی زیست‌محیطی کمک می‌کند. در ایران، که تولید بنزین با هزینه‌های بالایی انجام میشود، چنین هدررفت‌هایی بار اقتصادی سنگینی به کشور تحمیل می‌کند.
احتیاط به جای پشیمانی
پر کردن بیش از حد باک خودرو، عادتی است که ممکن است در نگاه اول بی‌اهمیت به نظر برسد، اما پیامدهای آن از خرابی قطعات گران‌قیمت گرفته تا خطرات ایمنی و آلودگی محیط زیست، بسیار جدی است. با توقف سوختگیری به‌محض خاموش شدن نازل و بررسی منظم سیستم سوخت‌رسانی، می‌توانید از خودرو و محیط زیست خود محافظت کنید.
