بازار خودرو ایران در روزهای اخیر به رکودی کمسابقه گرفتار شده است. به گزارش نیوز تودی، علیرغم تحرکات محدود در ده روز گذشته، معاملات خودرو به شدت کاهش یافته و خرید و فروش به ندرت انجام میشود. فعالان بازار معتقدند که با وجود ثبات نسبی نرخ ارز در هفتههای اخیر، ترس از نوسانات آینده باعث شده خریداران در حالت انتظار بمانند. هرگونه تغییر ناگهانی در نرخ ارز میتواند قیمت خودروها را به طور قابلتوجهی تحت تأثیر قرار دهد.
کاهش تقاضا برای خودروهای داخلی و کارکرده
به گزارش تسنیم، خودرو دیگر مانند گذشته به سرعت نقد نمیشود، موضوعی که برای سرمایهگذاران این بازار نگرانکننده است. خودروهای داخلی و کارکرده با افت شدید تقاضا مواجه شدهاند، در حالی که خودروهای وارداتی جدید میتوانند محرک اصلی تغییر قیمتها باشند. این کاهش تقاضا به ویژه در بخش خودروهای داخلی، مانند محصولات ایرانخودرو و سایپا، مشهود است. برای مثال، طبق گزارش Focus2move، فروش خودرو در نیمه اول سال 2025 با کاهش 5.5 درصدی مواجه شده و برندهای داخلی مانند سایپا (سهم 45.9%)، پژو (29.4%) و ایرانخودرو (19.1%) با افت فروش روبهرو بودهاند، در حالی که برند چری با رشد 8 درصدی استثنا بوده است.
تأثیر خودروهای وارداتی و سیاستهای جدید
اسد کرمی، رئیس اتحادیه فروشندگان خودرو تهران، اعلام کرد که خبر امکان پلاک ملی برای خودروهای وارداتی مناطق آزاد با عمر کمتر از پنج سال، حتی پیش از اجرایی شدن، تأثیر خود را بر بازار گذاشته و قیمت برخی خودروها را تا 20 میلیون تومان کاهش داده است. این سیاست که توسط مسرور، دبیر شورای عالی مناطق آزاد، مطرح شده، میتواند با کاهش تعرفهها و تسهیل شرایط واردات، کیفیت و تنوع خودروها در بازار ایران را بهبود بخشد.
با این حال، مشکلات شرکتهای واردکننده نیز به پیچیدگی بازار افزوده است. کرمی اشاره کرد که بسیاری از این شرکتها تعهدات معوق دارند و برخی خودروها که قرار بود طی سه ماه تحویل شوند، پس از هشت ماه هنوز به دست مشتریان نرسیدهاند. این تأخیرها اعتماد خریداران را کاهش داده و ریسک سرمایهگذاری در خودروهای وارداتی را افزایش داده است.
هشدار درباره کلاهبرداریها
کرمی همچنین نسبت به فعالیت شرکتهای صوری و تبلیغات فریبنده هشدار داد. این شرکتها با وعده تحویل 30 روزه خودرو، پیشپرداخت دریافت میکنند اما اغلب خودرو را تحویل نمیدهند. او تأکید کرد که خریداران باید از پیشخرید یا ثبتنام اینترنتی از منابع ناشناخته خودداری کنند و تنها خودروهایی را خریداری کنند که موجود، قابل بازدید و دارای مدارک معتبر باشند. معامله نقدی و حضوری امنترین روش برای جلوگیری از کلاهبرداری است. این هشدار با اطلاعیه اخیر بانک ملی درباره بدافزارهای جعلی در پوشش اپلیکیشنهای بانکی همراستاست که نشاندهنده افزایش تهدیدات سایبری در حوزه مالی و تجاری است.
تأثیر نوسانات ارزی و تحریمها
نوسانات نرخ ارز یکی از عوامل کلیدی در رکود بازار خودرو است. گزارش Iran Focus نشان میدهد که قیمت خودروهای وارداتی در ابتدای سال 2025 به دلیل جهش نرخ ارز تا 12 میلیارد ریال افزایش یافته بود. این در حالی است که تحریمها و کاهش 43 درصدی واردات قطعات در سال 2024، تولید داخلی را با چالش مواجه کرده و هزینههای تولید را بالا برده است. ارزپاشی برای واردات خودرو، به گفته برخی فعالان بازار، میتواند به کاهش قیمتها کمک کند، اما بیثباتی ارزی همچنان مانع بزرگی برای تصمیمگیری خریداران است.
چشمانداز بازار
با توجه به گزارش Mordor Intelligence، بازار خودرو ایران در سال 2025 به ارزش 41.57 میلیارد دلار رسیده و پیشبینی میشود تا سال 2030 با نرخ رشد سالانه 5.57% به 54.51 میلیارد دلار برسد. این رشد به عواملی مانند تولید داخلی قوی، حمایت دولت از خودروهای CNG و بازگشایی محدود همکاریهای بینالمللی وابسته است. با این حال، چالشهایی مانند کمبود قطعات وارداتی، کاهش قدرت خرید به دلیل تورم 43.3% پیشبینیشده برای 2025 و مشکلات شبکه برق برای توسعه خودروهای برقی، مانع رشد پایدار هستند.
بازار خودروهای کارکرده و داخلی به دلیل کاهش تقاضا و انتظار برای ورود خودروهای وارداتی جدید، در رکود باقی خواهد ماند. فعالان بازار معتقدند که سیاستهای دولت برای تسهیل واردات و کاهش تعرفهها میتواند رقابت را افزایش داده و قیمتها را تعدیل کند، اما موفقیت این سیاستها به ثبات اقتصادی و مدیریت صحیح عرضه بستگی دارد.