کمیسیون اقتصادی مجلس در تصمیمی مهم اعلام کرد که واحد پول رسمی ایران همچنان «ریال» باقی خواهد ماند، اما واحد خرد جدیدی با نام «قِران» به سیستم پولی کشور اضافه خواهد شد. این تغییر که بخشی از لایحه اصلاح قانون پولی و بانکی است، با حذف چهار صفر از پول ملی همراه خواهد بود و هر «ریال جدید» معادل ۱۰ هزار «ریال فعلی» و برابر با ۱۰۰ «قِران» خواهد بود. این مصوبه که در نشست ۱۲ مرداد ۱۴۰۴ کمیسیون اقتصادی به تصویب رسید، برای تبدیل شدن به قانون نیازمند تأیید نهایی در صحن علنی مجلس است.
شمسالدین حسینی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس، در گفتوگو با خبرگزاری تسنیم توضیح داد که این تصمیم با توجه به ماده ۵۸ قانون بانک مرکزی گرفته شده است، که صراحتاً واحد پول ایران را «ریال» تعیین کرده است. او افزود: «در لایحه پیشنهادی دولت، تغییر نام واحد پول از «ریال» به «تومان» و معرفی «قِران» بهعنوان واحد خرد مطرح شده بود، اما کمیسیون به حفظ نام «ریال» رأی داد تا با قانون بانک مرکزی همخوانی داشته باشد.» این تصمیم در حالی گرفته شد که لایحه اولیه دولت دوازدهم در سالهای گذشته برای اصلاح ماده یک قانون پولی و بانکی ارائه شده بود و حالا با تغییراتی بهروزرسانی شده است.
حذف چهار صفر از پول ملی، که از سالها پیش موضوع بحثهای اقتصادی بوده، گامی برای سادهسازی مبادلات مالی و کاهش پیچیدگیهای محاسباتی در اقتصاد ایران است. با این تغییر، هر «ریال جدید» معادل ۱۰۰۰ تومان فعلی خواهد بود، و «قِران» بهعنوان واحد خرد، ارزشی برابر با یکصدم «ریال جدید» خواهد داشت. این ساختار جدید میتواند محاسبات روزمره را برای مردم سادهتر کند، بهویژه در شرایطی که ارزش پایین «ریال» باعث شده ارقام بزرگ و گیجکننده در معاملات روزمره رایج شوند.
این مصوبه همچنین به رفع ایرادات شورای نگهبان پرداخته و تبصرههای اجرایی آن با قانون جدید بانک مرکزی هماهنگ شده است. حسینی تأکید کرد که آییننامه اجرایی این تغییرات توسط بانک مرکزی تهیه و پس از تأیید هیئت عالی این بانک، به هیئت وزیران ارسال خواهد شد. این فرآیند نشاندهنده تلاش برای ایجاد هماهنگی بین قوانین موجود و تغییرات پیشنهادی است تا از هرگونه ناسازگاری قانونی جلوگیری شود.
معرفی «قِران» بهعنوان واحد خرد، یادآور دوران قاجار است که این واحد پولی در کنار «تومان» و «شاهی» استفاده میشد. هرچند «قِران» از سال ۱۳۱۱ و با جایگزینی «ریال» از نظام پولی رسمی کنار رفت، اما همچنان در فرهنگ عامه و ضربالمثلهای ایرانی کاربرد دارد. بازگشت این واژه به سیستم پولی میتواند حس نوستالژیکی را در کنار مدرنسازی ساختار پولی ایجاد کند. بااینحال، برخی کارشناسان معتقدند که این تغییرات ممکن است در کوتاهمدت باعث سردرگمی در معاملات شود و نیاز به اطلاعرسانی گسترده دارد.
این مصوبه هنوز در انتظار بررسی نهایی در صحن علنی مجلس است و تا آن زمان، «ریال» همچنان واحد رسمی پول ایران باقی خواهد ماند. آیا این تغییر میتواند به بهبود نظام مالی و کاهش مشکلات محاسباتی کمک کند؟ پاسخ این سؤال به نحوه اجرا و پذیرش عمومی آن بستگی دارد. آنچه مسلم است، این تصمیم گامی مهم در راستای اصلاح ساختار پولی کشور محسوب میشود و میتواند تأثیرات بلندمدتی بر اقتصاد ایران داشته باشد.