توسط : به گزارش هاریکا، نفخ شکم یکی از شایع‌ترین مشکلات گوارشی‌ست که بسیاری از افراد آن را تجربه می‌کنند؛ از احساس سنگینی و تورم گرفته تا فشار دردناک در ناحیه شکم. اما آیا این حالت همیشه ناشی از تغذیه نامناسب است؟ یا می‌تواند نشانه‌ای از بیماری‌های زمینه‌ای باشد؟ مطالعات اخیر نشان می‌دهند که نفخ می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد، از عادات غذایی گرفته تا اختلالات عضلانی شکم یا بیماری‌های گوارشی مزمن.
علل تغذیه‌ای نفخ شکم
۱. مصرف غذاهای نفاخ
حبوبات، کلم، پیاز، سیر، نوشابه‌های گازدار و غذاهای پرچرب می‌توانند باعث تولید گاز و نفخ شوند.
۲. بلعیدن هوا (Aerophagia)
خوردن سریع، صحبت هنگام غذا خوردن، یا استفاده از نی باعث ورود هوا به معده می‌شود.
۳. عدم تحمل لاکتوز یا گلوتن
در افراد مبتلا به عدم تحمل، مصرف لبنیات یا گندم می‌تواند باعث نفخ، دل‌پیچه و اسهال شود.
۴. یبوست یا تخلیه ناقص روده
تجمع مواد زائد در روده باعث فشار و تورم شکم می‌شود.
۵. مصرف زیاد نمک و کربوهیدرات ساده
این مواد باعث احتباس آب و تورم بافت‌ها می‌شوند.
علل بیماری‌زا و کمتر شناخته‌شده
۱. سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS)
اختلال عملکرد روده با علائمی مانند نفخ، درد شکم، اسهال یا یبوست متناوب.
۲. رشد بیش‌ازحد باکتری‌ها در روده کوچک (SIBO)
باکتری‌هایی که به‌جای روده بزرگ در روده کوچک رشد می‌کنند، باعث تولید گاز و نفخ شدید می‌شوند.
۳. اختلال عضلانی شکم (Abdominophrenic Dyssynergia)
ناهماهنگی بین دیافراگم و دیواره شکم که باعث بیرون‌زدگی شکم بدون افزایش واقعی گاز می‌شود.
۴. بیماری‌های زمینه‌ای مانند سلیاک، گاستروپارزی یا رفلاکس معده
این بیماری‌ها می‌توانند نفخ مزمن ایجاد کنند و نیازمند بررسی تخصصی هستند.
راهکارهای تشخیص و درمان
– ثبت روزانه غذاها و علائم برای شناسایی محرک‌ها
– آزمایش عدم تحمل لاکتوز یا گلوتن در صورت شک به حساسیت غذایی
– مراجعه به متخصص گوارش برای بررسی IBS یا SIBO
– تمرینات تنفسی و فیزیوتراپی شکم برای اصلاح عملکرد عضلات
– مصرف پروبیوتیک‌ها، آنزیم‌های گوارشی یا داروهای ضدنفخ در موارد خفیف
– کاهش مصرف غذاهای نفاخ، نوشابه‌های گازدار و وعده‌های حجیم
منابع: health ، dietvsdisease
