توسط : شکایت FTC از اوبر به دلیل شیوه‌های فریبنده در اشتراک Uber One
کمیسیون تجارت فدرال آمریکا (FTC) روز دوشنبه، ۱ اردیبهشت ۱۴۰۴ (۲۱ آوریل ۲۰۲۵)، شکایتی علیه اوبر (Uber) تنظیم کرد و این شرکت را به استفاده از روش‌های فریبنده در ثبت‌نام و لغو اشتراک سرویس Uber One متهم نمود. این اولین اقدام قانونی FTC علیه یک شرکت بزرگ فناوری در دوره دوم ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ است و نشان‌دهنده ادامه نظارت دقیق بر صنعت فناوری است. در ادامه، جزئیات این شکایت و پاسخ اوبر را بررسی می‌کنیم.
اتهامات FTC علیه اوبر
FTC در شکایت ۴۴ صفحه‌ای خود ادعا می‌کند که اوبر با نقض قانون FTC و قانون بازگرداندن اعتماد خریداران آنلاین (ROSCA)، کاربران را فریب داده و حقوق مصرف‌کنندگان را نقض کرده است. اتهامات اصلی شامل موارد زیر است:
ثبت‌نام بدون رضایت:
اوبر کاربران را از طریق اعلان‌های فشاری، پاپ‌آپ‌ها و تبلیغات درون‌برنامه‌ای به‌طور خودکار در سرویس Uber One ثبت‌نام کرده، بدون اینکه به‌وضوح اعلام کند که این اشتراک شامل هزینه است. برای مثال، دکمه‌هایی مانند «شروع پس‌انداز» یا «رایگان امتحان کنید» کاربران را بلافاصله در اشتراک ماهانه یا سالانه ثبت‌نام می‌کردند، در حالی که گزینه «لغو» مبهم بود و ممکن بود به اشتباه به لغو سفارش سواری یا تحویل تعبیر شود.
برخی کاربران گزارش داده‌اند که بدون داشتن حساب اوبر یا ارائه اطلاعات کارت اعتباری، هزینه‌های Uber One در صورت‌حساب‌هایشان ظاهر شده است. یک کاربر اظهار داشت: «اوبر بدون رضایت من ماهانه ۹.۹۹ دلار از حسابم کسر می‌کند»، و دیگری گفت: «من هرگز برای Uber One ثبت‌نام نکردم و نمی‌دانم چگونه اطلاعات کارتم را به دست آورده‌اند».
FTC همچنین ادعا می‌کند که اوبر از طریق همکاری با شرکت‌های کارت اعتباری، کاربران را بدون اطلاع قبلی در این سرویس ثبت‌نام کرده است.
تبلیغات گمراه‌کننده:
اوبر در تبلیغات خود وعده صرفه‌جویی ۲۵ دلاری در ماه را برای مشترکین Uber One داده، اما این رقم هزینه اشتراک (۹.۹۹ دلار در ماه یا ۹۶ دلار در سال) را در نظر نگرفته است. FTC این ادعا را «غیرواقعی» می‌داند، زیرا بسیاری از کاربران به صرفه‌جویی وعده‌شده دست نیافته‌اند.
اوبر همچنین ادعا کرده که کاربران می‌توانند «هر زمان» اشتراک را بدون هزینه اضافی لغو کنند، اما FTC می‌گوید این وعده نادرست است.
فرآیند لغو پیچیده و فریبنده:
لغو اشتراک Uber One به‌طور عمدی دشوار طراحی شده و از الگوهای فریبنده (Dark Patterns) استفاده می‌کند. کاربران گاهی مجبور به پیمایش در ۲۳ صفحه و انجام ۳۲ اقدام برای لغو اشتراک بودند.
در ۴۸ ساعت پایانی دوره صورت‌حساب، گزینه لغو درون‌برنامه‌ای حذف می‌شد و کاربران به تماس با پشتیبانی هدایت می‌شدند، اما هیچ راه ارتباطی مستقیمی ارائه نمی‌شد. برخی کاربران حتی پس از درخواست لغو، برای یک دوره دیگر شارژ شدند.
اوبر از تاکتیک‌هایی مانند درخواست توضیح دلیل لغو، پیشنهاد توقف موقت اشتراک یا ارائه تخفیف برای جلوگیری از لغو استفاده کرده است. برخی کاربران مجبور به تماشای ویدئوهای آموزشی در یوتیوب برای یادگیری نحوه لغو شدند.
💠💠 بیشتر بخوانید:
- Google Photos: ارتقای عکس‌ها به Ultra HDR با ابزار جدید ویرایش
- ایمیل‌های متا در دادگاه: تلاش برای احیای ارتباط فرهنگی فیسبوک
- پاول دورف مدیر عامل تلگرام: روایت رسانه‌های فرانسوی از بازداشتم نادرست است
- بازگشت قدرتمند اپلیکیشن بلد؛ هزاردستان در جستجوی شریک برای مسیریاب ایرانی
FTC این شیوه‌ها را نقض ROSCA می‌داند، قانونی که شرکت‌ها را ملزم به شفافیت در شرایط اشتراک، اخذ رضایت صریح کاربران قبل از دریافت هزینه و ارائه روش ساده برای لغو می‌کند.
پاسخ اوبر
اوبر اتهامات را رد کرده و مدعی است که فرآیندهای ثبت‌نام و لغو Uber One «شفاف، ساده و مطابق با قانون» است. سخنگوی اوبر، نوآ ادواردسن، اظهار داشت: «ما از اقدام FTC ناامیدیم، اما اطمینان داریم که دادگاه‌ها با ما موافق خواهند بود. اوبر بدون رضایت کاربران ثبت‌نام یا هزینه‌ای دریافت نمی‌کند و لغو اشتراک اکنون در کمتر از ۲۰ ثانیه از طریق اپلیکیشن امکان‌پذیر است».
اوبر همچنین اعلام کرد که اخیراً فرآیند لغو را بهبود داده و دیگر نیازی به تماس با پشتیبانی در ۴۸ ساعت پایانی دوره صورت‌حساب نیست. این شرکت دو وکیل برجسته، تیم موریس (رئیس سابق FTC) و کریستین ویلسون (کمیسیونر سابق FTC)، را به‌عنوان مشاور حقوقی خود در این پرونده استخدام کرده است. ویلسون تحقیقات FTC را «شتاب‌زده و غیرمنصفانه» خواند و ادعا کرد که اتهامات جدید بدون بررسی کافی به شکایت اضافه شده‌اند.
Uber One، راه‌اندازی‌شده در سال ۲۰۲۱، خدماتی مانند تحویل بدون هزینه در Uber Eats، تخفیف‌های سواری و نرخ‌های انحصاری را با هزینه ۹.۹۹ دلار در ماه یا ۹۶ دلار در سال ارائه می‌دهد. این سرویس تا پایان سه‌ماهه چهارم ۲۰۲۴ بیش از ۳۰ میلیون مشترک داشته است. FTC از نوامبر ۲۰۲۴ تحقیقاتی درباره سیاست‌های Uber One آغاز کرده بود و این شکایت تأییدکننده گزارش‌های اولیه بلومبرگ در سال گذشته است.
این پرونده بخشی از اقدامات گسترده‌تر FTC علیه شرکت‌هایی است که از شیوه‌های فریبنده اشتراک استفاده می‌کنند. FTC اخیراً علیه شرکت‌هایی مانند آمازون و ادوبی به دلیل فرآیندهای پیچیده لغو اشتراک شکایت کرده و در سال ۲۰۲۴ بیش از ۳۳۷ میلیون دلار به مصرف‌کنندگان بازپرداخت کرده است. اوبر نیز پیش‌تر در سال ۲۰۱۷ به دلیل ادعاهای گمراه‌کننده درباره حریم خصوصی و در سال ۲۰۱۸ با پرداخت ۲۰ میلیون دلار به دلیل اغراق در درآمد رانندگان، با FTC تسویه کرده بود.
این شکایت، که با رأی ۲-۰ کمیسیونرهای FTC (با خودداری مارک میدور، کمیسیونر جدید، از رأی‌گیری) ثبت شد، می‌تواند منجر به صدور دستور دائمی برای توقف شیوه‌های فریبنده اوبر و جبران خسارت مالی برای کاربران آسیب‌دیده شود. پس از اعلام این خبر، سهام اوبر تا ۵.۳ درصد کاهش یافت و در ساعت ۱۴:۱۵ به وقت نیویورک به ۷۱.۸۴ دلار رسید.
جالب است که اوبر و مدیرعاملش، دارا خسروشاهی، هر کدام یک میلیون دلار به صندوق مراسم تحلیف ترامپ کمک کرده‌اند، مشابه کمک‌های شرکت‌هایی مانند متا و آمازون. بااین‌حال، این ارتباطات سیاسی مانع از اقدام FTC نشده است. FTC همچنین در حال پیگیری پرونده‌ای علیه متا به دلیل انحصار در شبکه‌های اجتماعی و بررسی هماهنگی غیرقانونی اوبر و لیفت برای محدود کردن دستمزد رانندگان در نیویورک است.
شکایت FTC علیه اوبر نمونه‌ای از تلاش‌های این نهاد برای محافظت از مصرف‌کنندگان در برابر شیوه‌های فریبنده اشتراک است. اتهامات مربوط به ثبت‌نام بدون رضایت، تبلیغات گمراه‌کننده و فرآیند لغو پیچیده، اوبر را در موقعیت چالش‌برانگیزی قرار داده است. بااین‌حال، اوبر با رد اتهامات و تأکید بر بهبود فرآیندهای خود، آماده دفاع در دادگاه است. این پرونده می‌تواند پیامدهای گسترده‌ای برای صنعت فناوری و نحوه مدیریت سرویس‌های اشتراکی داشته باشد، به‌ویژه در زمانی که FTC تحت مدیریت جدید خود رویکرد سخت‌گیرانه‌ای را در پیش گرفته است.
