توسط : تغییرات بزرگ در گوگل پلی استور: پیروزی اپیک گیمز و الزامات جدید برای گوگل
گوگل پس از شکست در پرونده حقوقی علیه اپیک گیمز، ملزم به اعمال تغییرات اساسی در گوگل پلی استور و اکوسیستم اندروید تا ۸ آگوست ۲۰۲۵ (۱۷ مرداد ۱۴۰۴) شده است. این حکم که نتیجه شکایت اپیک گیمز در سال ۲۰۲۰ علیه سیاست‌های انحصاری گوگل است، می‌تواند ساختار بازار اپلیکیشن‌های اندروید را متحول کند.
در دسامبر ۲۰۲۳، هیئت منصفه دادگاه فدرال سان‌فرانسیسکو به نفع اپیک گیمز رأی داد و گوگل را به نقض قوانین ضد انحصار از طریق تسلط غیرقانونی پلی استور بر بازار اپلیکیشن‌های اندروید متهم کرد. قاضی جیمز دوناتو در اکتبر ۲۰۲۴ حکمی صادر کرد که گوگل را ملزم به باز کردن درهای پلی استور به روی فروشگاه‌های اپلیکیشن رقیب و حذف محدودیت‌های پرداخت درون‌برنامه‌ای برای سه سال (تا ۱ نوامبر ۲۰۲۷) کرد. اگرچه گوگل درخواست تعلیق این حکم را داشت، دادگاه تجدیدنظر نهم در ۳۱ جولای ۲۰۲۵ این حکم را تأیید کرد و تعلیق را لغو نمود، با این حال مهلت اجرای تغییرات تا ۸ آگوست تمدید شد.
تغییرات کلیدی الزامی برای گوگل
حکم دادگاه شامل اصلاحات زیر است که باید تا مهلت تعیین‌شده اجرا شوند:
- ممنوعیت قراردادهای انحصاری: گوگل نمی‌تواند با تولیدکنندگان دستگاه یا توسعه‌دهندگان قراردادهایی برای نصب پیش‌فرض پلی استور یا انتشار انحصاری اپلیکیشن‌ها در این پلتفرم منعقد کند. این شامل توقف برنامه‌هایی مانند “Project Hug” است که گوگل از طریق آن به شرکت‌هایی مانند Activision Blizzard و Riot Games صدها میلیون دلار پرداخت کرد تا از ایجاد فروشگاه‌های رقیب جلوگیری کند.
- حذف الزام استفاده از سیستم پرداخت گوگل: توسعه‌دهندگان می‌توانند از سیستم‌های پرداخت جایگزین مانند Stripe یا PayPal استفاده کنند و گوگل نمی‌تواند آن‌ها را به استفاده از سیستم پرداخت پلی استور (با کارمزد ۱۵ تا ۳۰ درصد) مجبور کند یا قیمت‌گذاری آن‌ها را تغییر دهد.
- اطلاع‌رسانی آزادانه به کاربران: توسعه‌دهندگان می‌توانند در اپلیکیشن‌های خود درباره روش‌های پرداخت جایگزین و لینک‌های دانلود خارج از پلی استور اطلاع‌رسانی کنند، بدون ترس از حذف اپلیکیشن.
- دسترسی به کاتالوگ پلی استور: گوگل باید کاتالوگ بیش از ۲ میلیون اپلیکیشن پلی استور را در اختیار فروشگاه‌های رقیب قرار دهد، مگر اینکه توسعه‌دهندگان به‌صورت جداگانه انصراف دهند.
- همکاری با اپیک گیمز: گوگل و اپیک هر کدام یک نماینده برای کمیته فنی سه‌نفره انتخاب خواهند کرد تا اختلافات مربوط به اجرای فروشگاه‌های ثالث را حل‌وفصل کنند. این کمیته بر رعایت الزامات نظارت خواهد داشت.
تأثیرات بر اکوسیستم اندروید
این تغییرات می‌تواند رقابت در بازار اپلیکیشن‌های اندروید را افزایش دهد. توسعه‌دهندگان، به‌ویژه استودیوهای کوچک و مستقل، از حذف کارمزد ۳۰ درصدی و امکان استفاده از سیستم‌های پرداخت جایگزین سود خواهند برد. این امر می‌تواند به کاهش قیمت‌ها برای کاربران و افزایش درآمد توسعه‌دهندگان منجر شود. علاوه بر این، ورود فروشگاه‌های ثالث مانند اپیک گیمز استور، که تیم سوینی، مدیرعامل اپیک، آن را «پیروزی کامل» توصیف کرده، گزینه‌های بیشتری به کاربران ارائه خواهد داد. انتظار می‌رود اپیک گیمز استور در سال ۲۰۲۶ به پلی استور اضافه شود، هرچند برخی تغییرات فوری از ۸ آگوست ۲۰۲۵ اعمال خواهند شد.
برای کاربران، این تغییرات به معنای دسترسی آسان‌تر به اپلیکیشن‌ها از منابع مختلف، احتمال کاهش قیمت‌ها به دلیل رقابت، و تجربه‌ای متنوع‌تر در اکوسیستم اندروید است. با این حال، گوگل هشدار داده که این اصلاحات ممکن است امنیت و حریم خصوصی کاربران را به خطر بیندازد، زیرا فروشگاه‌های ثالث ممکن است اپلیکیشن‌های مخرب یا کم‌کیفیت را منتشر کنند. در مقابل، اپیک و حامیانی مانند مایکروسافت و وزارت دادگستری آمریکا استدلال می‌کنند که رقابت، امنیت و نوآوری را بهبود می‌بخشد و وابستگی به «امنیت فئودالی» گوگل را کاهش می‌دهد.
گوگل اعلام کرده که قصد دارد این حکم را به دیوان عالی ایالات متحده ارجاع دهد، که ممکن است اجرای کامل تغییرات را به تأخیر بیندازد. همچنین، اپیک گیمز شکایت دیگری علیه گوگل و سامسونگ به دلیل ویژگی “Auto Blocker” سامسونگ مطرح کرده که نصب اپلیکیشن‌های ثالث را دشوار می‌کند. این پرونده نیز توسط قاضی دوناتو بررسی خواهد شد، که نشان‌دهنده ادامه تنش‌ها در این حوزه است.
همزمان با این تحولات، عرضه گوشی‌های پیکسل ۱۰ گوگل در آگوست ۲۰۲۵ می‌تواند با تغییرات جدید پلی استور همزمان شود، که تجربه کاربری متفاوتی را برای خریداران به همراه خواهد داشت. این حکم همچنین در تضاد با پرونده اپیک علیه اپل قرار دارد، که اپل توانست از تغییرات مشابه در ایالات متحده جلوگیری کند، اگرچه در اتحادیه اروپا مجبور به پذیرش فروشگاه‌های ثالث شد.
این پیروزی اپیک گیمز نه‌تنها گوگل را وادار به بازنگری در سیاست‌های خود می‌کند، بلکه می‌تواند الهام‌بخش توسعه‌دهندگان دیگر برای به چالش کشیدن انحصارهای فناوری باشد. با این حال، موفقیت این تغییرات به نحوه اجرای آن‌ها و توانایی گوگل در حفظ تعادل بین امنیت و رقابت بستگی دارد.
