توسط : به گزارش خبرگزاری هاریکا به نقل از روابط عمومی خانه اندیشمندان علوم انسانی، در نشست «هوش مصنوعی (AI) چه بر سر مغز می آورد؟» دکتر احمد علی پور، سخنرانی می کند.
بر اساس این گزارش ، این نشست پنجشنبه ۸ خرداد ۱۴۰۴ ساعت ۱۱ صبح در سالن حافظ به صورت حضوری برگزار می شود. ورود برای عموم شهروندان آزاد و رایگان است. این نشست را انجمن عصب روان شناسی ایران و خانه اندیشمندان علوم انسانی تدارک دیده اند.
برخی ضررهای هوش مصنوعی برای مغز انسان
هوش مصنوعی (AI) با وجود مزایای فراوان، می‌تواند تأثیرات منفی و مضراتی نیز بر مغز انسان داشته باشد، به ویژه با افزایش وابستگی به آن. این مضرات عمدتاً به کاهش عملکرد شناختی و تغییر در الگوهای فکری ما مربوط می‌شوند.
کاهش توانایی‌های شناختی و وابستگی مفرط
کاهش تفکر انتقادی و حل مسئله: زمانی که برای انجام وظایف فکری به شدت به هوش مصنوعی تکیه می‌کنیم، ممکن است مغز ما کمتر درگیر فرایندهای پیچیده تفکر انتقادی، تحلیل اطلاعات، و حل مسئله شود. این می‌تواند به تنبل شدن مغز و کاهش تدریجی توانایی‌های شناختی منجر شود، زیرا مغز مانند یک عضله است که با عدم استفاده ضعیف میشود.
افت خلاقیت: هوش مصنوعی در چارچوب داده‌های آموزش‌دیده خود عمل می‌کند و فاقد خلاقیت به معنای واقعی انسانی است. وابستگی بیش از حد به تولیدات و پیشنهادات هوش مصنوعی می‌تواند مسیرهای فکری خلاقانه را در مغز ما محدود کند و مانع از شکل‌گیری ایده‌های نوآورانه شود.
کاهش مهارت‌های تصمیم‌گیری مستقل: اتکای مداوم به تصمیمات و توصیه‌های هوش مصنوعی، به خصوص در مواقعی که بار شناختی بالاست، می‌تواند به سوگیری اتوماسیون (Automation Bias) منجر شود؛ یعنی تمایل به پذیرش تصمیمات سیستم‌های خودکار، حتی اگر مستعد خطا باشند. این امر توانایی ما را در اتخاذ تصمیمات مستقل و ارزیابی انتقادی کاهش می‌دهد.
پدیده “آف‌لودینگ شناختی” (Cognitive Offloading): به معنای برون‌سپاری وظایف شناختی به ابزارهای بیرونی، مانند هوش مصنوعی. در حالی که این کار می‌تواند کارایی را افزایش دهد، وابستگی بیش از حد به آن می‌تواند منجر به کاهش ظرفیت‌های مغزی برای انجام آن وظایف در آینده شود.
تأثیر بر تعاملات اجتماعی و سلامت روان
کاهش همدلی و مهارت‌های ارتباطی: افزایش وابستگی به تعاملات مبتنی بر هوش مصنوعی (مانند چت‌بات‌ها) ممکن است منجر به کاهش همدلی و تنزل کیفیت روابط انسانی شود. این امر می‌تواند مهارت‌های ارتباطی ما را تضعیف کرده و در نهایت بر سلامت روان و میزان ارتباط ما با دیگران تأثیر منفی بگذارد.
افزایش سوگیری‌ها (Biases): الگوریتم‌های هوش مصنوعی بر اساس داده‌هایی آموزش می‌بینند که ممکن است حاوی سوگیری‌های موجود در جامعه باشند. استفاده مداوم از این سیستم‌ها می‌تواند این سوگیری‌ها را در تفکر ما تقویت کرده و به تصمیم‌گیری‌های ناعادلانه منجر شود.
اثرات روان‌شناختی نامعلوم در بلندمدت: با توجه به سرعت پیشرفت هوش مصنوعی و فراگیری آن، هنوز تمامی اثرات بلندمدت آن بر رشد شناختی، به ویژه در نسل‌های جوان که از کودکی با آن در تعامل هستند، کاملاً مشخص نیست. نگرانی‌هایی در مورد احتمال آتروفی شناختی (Cognitive Atrophy) یا تحلیل رفتن توانایی‌های ذهنی در صورت عدم تحریک کافی مغز وجود دارد.
نکته مهم: بسیاری از این ضررها ناشی از استفاده بیش از حد و بدون تعادل از هوش مصنوعی است. کلید بهره‌مندی از مزایای هوش مصنوعی، در عین حفظ سلامت مغز، استفاده هوشمندانه و مکمل از آن، و نه جایگزین کردن کامل توانایی‌های انسانی است. برای مثال، استفاده از هوش مصنوعی به عنوان ابزاری برای تقویت فرایندهای فکری، نه انجام کامل آنها، می‌تواند مفید باشد.
۲۲۷۲۲۷
