توسط : متا با جذب شنجیا ژائو، یکی از خالقان ChatGPT و دانشمند برجسته سابق OpenAI، گام بزرگی در رقابت جهانی برای تصاحب استعدادهای برتر هوش مصنوعی برداشته است. این انتصاب که مارک زاکربرگ، مدیرعامل متا، آن را نشانه‌ای از عزم جدی این شرکت برای پیشرو شدن در حوزه هوش مصنوعی می‌داند، بخشی از استراتژی بلندپروازانه متا برای توسعه فناوری‌های پیشرفته و رقابت با غول‌هایی مانند OpenAI، گوگل و آنتروپیک است. در این مقاله، جزئیات این تحول و تأثیر آن بر آینده هوش مصنوعی را بررسی می‌کنیم.
شنجیا ژائو که به‌عنوان دانشمند ارشد آزمایشگاه‌های ابرهوش متا (Meta Superintelligence Labs – MSL) منصوب شده، نقشی کلیدی در توسعه ChatGPT، GPT-4 و مدل‌های پیشرفته سری o مانند o1 در OpenAI داشته است. او همچنین در زمینه داده‌های مصنوعی (Synthetic Data) در OpenAI فعالیت کرده و به پیشرفتهای چشمگیری در مدل‌های استدلالی این شرکت کمک کرده است. ژائو که دارای مدرک دکتری علوم کامپیوتر از دانشگاه استنفورد است، حالا مستقیماً با مارک زاکربرگ و الکساندر وانگ، مدیر ارشد هوش مصنوعی متا و مدیرعامل سابق Scale AI، همکاری می‌کند. این تیم قرار است تحقیقات متا را در زمینه مدل‌های بنیادی مانند Llama و پروژه‌های نسل بعدی هوش مصنوعی هدایت کند.
متا در ماه‌های اخیر با یک سرمایه‌گذاری عظیم، موفق به جذب چندین پژوهشگر برجسته از OpenAI، گوگل دیپ‌مایند و آنتروپیک شده است. علاوه بر ژائو، سه پژوهشگر کلیدی که دفتر زوریخ OpenAI را تأسیس کرده بودند – لوکاس بیر، الکساندر کولسنیکف و ژیاوهوا ژای – نیز به متا پیوسته‌اند. این افراد که پیش‌تر در دیپ‌مایند گوگل فعالیت داشتند، تجربه‌ای غنی در توسعه مدل‌های چندوجهی (Multimodal AI) و استدلالی دارند. همچنین، پژوهشگرانی مانند تراپیت بانسال، شوچائو بی، جیهوی یو و هونگیو رن که در پروژه‌های GPT-4o و سری o نقش داشته‌اند، به تیم متا ملحق شده‌اند. این ترکیب قدرتمند از استعدادها، آزمایشگاه‌های ابرهوش متا را به یکی از رقابتی‌ترین مراکز تحقیقاتی هوش مصنوعی تبدیل کرده است.
رقابت داغ برای استعدادهای هوش مصنوعی
رقابت برای جذب متخصصان هوش مصنوعی به اوج خود رسیده است. نوین رائو، معاون Databricks، معتقد است که کمتر از ۱۰۰۰ نفر در جهان توانایی ساخت مدل‌های پیشرفته هوش مصنوعی را دارند، و این کمبود استعداد باعث شده شرکت‌ها به روش‌های غیرمتعارفی مانند پیشنهادهای مالی کلان روی بیاورند. گزارش‌ها حاکی از آن است که متا برای جذب برخی پژوهشگران، بسته‌های حقوقی تا ۱۰۰ میلیون دلار و حتی بالاتر ارائه کرده است. زاکربرگ شخصاً در این فرآیند دخیل بوده و حتی میزبان جلساتی در عمارت خود در دریاچه تاهو بوده است تا استعدادهای برتر را جذب کند.
با این حال، این رویکرد انتقادهایی را نیز به دنبال داشته است. سم آلتمن، مدیرعامل OpenAI، پیشنهادهای مالی هنگفت متا را «دیوانه‌وار» توصیف کرده و هشدار داده که تمرکز بیش از حد بر پول می‌تواند به فرهنگ سازمانی آسیب بزند. دمیس هاسابیس، مدیر دیپ‌مایند، نیز معتقد است که متا هنوز در لبه فناوری هوش مصنوعی قرار ندارد، اما این استخدام‌ها می‌تواند شانس بازگشت این شرکت به جایگاه برتر را افزایش دهد. از سوی دیگر، برخی معتقدند که انگیزه پژوهشگران برای پیوستن به متا فراتر از مسائل مالی است و به دسترسی به زیرساخت‌های محاسباتی عظیم و چشم‌انداز ساخت هوش عمومی مصنوعی (AGI) مرتبط است.
آزمایشگاه‌های ابرهوش متا (MSL) با هدف توسعه هوش مصنوعی پیشرفتهای تأسیس شده که توانایی‌هایش فراتر از انسان باشد. این آزمایشگاه نه‌تنها روی بهبود مدل‌های منبع‌باز Llama تمرکز دارد، بلکه پروژه‌های تحقیقاتی بنیادی و محصولات کاربردی هوش مصنوعی را نیز پیش می‌برد. زاکربرگ اعلام کرده که متا قصد دارد صدها میلیارد دلار در زیرساخت‌های محاسباتی سرمایه‌گذاری کند تا این هدف محقق شود. این سرمایه‌گذاری عظیم شامل خرید میلیون‌ها پردازنده گرافیکی (GPU) و همکاری با شرکت‌هایی مانند Scale AI است که متا اخیراً ۱۴٫۳ میلیارد دلار در آن سرمایه‌گذاری کرده است.
جذب شنجیا ژائو و دیگر نخبگان هوش مصنوعی، نشان‌دهنده تغییر استراتژی متا پس از عملکرد ناامیدکننده مدل Llama 4 در سال ۲۰۲۵ است. متا که پیش‌تر به دلیل رویکرد منبع‌باز خود در توسعه هوش مصنوعی مورد تحسین قرار گرفته بود، حالا با تشکیل MSL و تمرکز بر مدل‌های پیشرفته‌تر، قصد دارد در رقابت با OpenAI، گوگل و آنتروپیک پیشتاز شود. این حرکت نه‌تنها می‌تواند جایگاه متا را در صنعت هوش مصنوعی تقویت کند، بلکه بر آینده فناوری‌های هوش عمومی و کاربردهای آن در محصولات متا مانند فیس‌بوک، اینستاگرام و واتساپ تأثیر بگذارد.
با وجود این پیشرفت‌ها، متا با چالش‌هایی نیز مواجه است. رقابت برای استعدادها همچنان ادامه دارد و شرکت‌هایی مانند OpenAI و گوگل در حال تقویت تیم‌های خود هستند. همچنین، نگرانی‌هایی درباره تأثیر پیشنهادهای مالی کلان بر فرهنگ تحقیقاتی و پایداری این مدل استخدامی وجود دارد. با این حال، حضور پژوهشگرانی مانند ژائو و وانگ، همراه با سرمایه‌گذاری‌های عظیم متا، این شرکت را در موقعیتی قوی برای نوآوری در هوش مصنوعی قرار داده است. انتظار می‌رود در سال‌های آینده، MSL نقش کلیدی در توسعه مدل‌های استدلالی پیشرفته و دستیابی به هوش عمومی مصنوعی ایفا کند.
