توسط : لایحه جنجالی فضای مجازی و ضرورت پایان محدودیت‌های اینترنت
در روزهایی که بحث‌های داغ درباره اینترنت و فضای مجازی بار دیگر در صدر اخبار قرار گرفته، لایحه جنجالی «مقابله با انتشار محتوای خبری خلاف واقع در فضای مجازی» با حاشیه‌های فراوان به مجلس راه یافته است. این لایحه که با قید دوفوریت ارائه شده، نه‌تنها موجی از انتقادات را در میان مردم و کارشناسان برانگیخته، بلکه حتی برخی اعضای دولت و شورای عالی فضای مجازی را نیز غافلگیر کرده است. جلال رشیدی‌کوچی، نماینده مجلس یازدهم، در گفت‌وگویی صریح با خبرآنلاین، این لایحه را ادامه سیاست‌های محدودکننده گذشته می‌داند که با ظاهری جدید به صحنه بازگشته است.
رشیدی‌کوچی با اشاره به پشت‌پرده تدوین این لایحه می‌گوید: این طرح بدون هماهنگی با شورای عالی فضای مجازی و بی‌توجه به حساسیت‌های عمومی، به‌صورت مشترک توسط قوه قضاییه و دولت آماده شده است. به گفته او، حتی رئیس‌جمهور نیز در ابتدا از جزئیات این لایحه بی‌اطلاع بوده و تنها پس از بالا گرفتن انتقادات رسانه‌ای به پیگیری آن پرداخته است. این نماینده مجلس معتقد است که برخی جریان‌های تندرو، از جمله وابستگان به جبهه پایداری، با تغییر عنوان و محتوا، همان طرح شکست‌خورده «صیانت» را این‌بار در قالب لایحه‌ای جدید به دولت و مجلس تحمیل کرده‌اند.
اما خبر خوش اینجاست که در جلسه اخیر هیات دولت، استرداد این لایحه به تصویب رسید. سخنگوی دولت اعلام کرد که رئیس‌جمهور بر شنیدن صدای مردم و کارشناسان تأکید دارد. این تصمیم نشان‌دهنده تأثیرگذاری مطالبات عمومی و نقدهای تخصصی در جلوگیری از پیشبرد سیاست‌های محدودکننده است. با این حال، نفس مطرح شدن چنین لایحه‌ای در شرایطی که کسب‌وکارها و اقشار مختلف جامعه همچنان با مشکلات اینترنت دست‌وپنجه نرم می‌کنند، نگرانی‌ها را دوچندان کرده است.
پشت‌پرده لایحه‌ای که جنجال به پا کرد
به گفته رشیدی‌کوچی، این لایحه بدون بررسی در شورای عالی فضای مجازی، که مرجع اصلی سیاست‌گذاری در حوزه اینترنت است، مستقیماً به مجلس ارسال شده است. عزت‌الله ضرغامی، عضو این شورا، نیز صراحتاً اعلام کرد که چنین لایحه‌ای باید ابتدا در شورا بررسی می‌شد. حتی احسان چیت‌ساز، معاون وزیر ارتباطات، در شبکه اجتماعی ایکس این لایحه را «موتور دروغ‌سازی» توصیف کرد و به شدت از آن انتقاد نمود.
رشیدی‌کوچی معتقد است که این اقدام نتیجه نوعی «شیطنت» در فرآیند تصمیم‌گیری است. او هشدار می‌دهد که اگر این لایحه به کمیسیون‌های تخصصی مجلس، مانند کمیسیون فرهنگی یا قضایی، ارجاع شود، با توجه به ترکیب اعضای این کمیسیون‌ها، ممکن است نسخه‌ای حتی سخت‌گیرانه‌تر از آن بیرون بیاید. این در حالی است که کشور با چالش‌های بزرگ‌تری مانند قطعی آب و برق، گرانی و مشکلات معیشتی روبه‌روست و چنین طرح‌هایی به جای تقویت اتحاد ملی، به آن آسیب می‌زنند.
فیلترینگ؛ مانعی که دیگر توجیهی ندارد
رشیدی‌کوچی با تأکید بر لزوم پایان دادن به فیلترینگ، از رئیس‌جمهور می‌خواهد که با مردم شفاف سخن بگوید. او می‌گوید: اگر رئیس‌جمهور واقعاً با فیلترینگ مخالف است، باید در رسانه ملی اعلام کند که قصد رفع محدودیت‌ها را دارد، اما برخی جریان‌ها مانع آن هستند. به باور او، اراده سیاسی برای تغییر سیاست‌های اینترنتی وجود ندارد و این در حالی است که تجربه اخیر نشان داد مردم، حتی در شرایط جنگی، از پلتفرم‌های فیلترشده مانند توییتر و اینستاگرام برای دفاع از منافع ملی استفاده کردند.
او با اشاره به نقش جوانان در فضای مجازی می‌افزاید: در بحران‌های اخیر، بسیاری از مردم که شاید از نظر برخی مسئولان همسو نبودند، با تمام توان در پلتفرم‌های اجتماعی به روشنگری پرداختند. این نشان می‌دهد که فضای مجازی نه‌تنها تهدید نیست، بلکه فرصتی برای تقویت همبستگی ملی است. اما متأسفانه برخی تصمیم‌گیران همچنان این واقعیت را نادیده می‌گیرند.
راهکار چیست؟
رشیدی‌کوچی معتقد است که راهکار برای بازتعریف سیاست‌های اینترنتی وجود دارد، اما نیازمند اراده سیاسی قوی است. او می‌گوید: اکنون زمان آن است که مسئولان کلاه خود را بالاتر بگذارند و با نگاهی بازتر به فضای مجازی، محدودیت‌ها را بردارند. این اقدام نه‌تنها به نفع مردم و کسب‌وکارهاست، بلکه می‌تواند اعتماد عمومی را به تصمیم‌گیران تقویت کند.
در پایان، این نماینده مجلس تأکید می‌کند که ادامه سیاست‌های محدودکننده به ضرر خود تصمیم‌گیران خواهد بود. او امیدوار است که دولت و مجلس با شنیدن صدای مردم و کارشناسان، به سمت باز کردن فضای مجازی و پایان دادن به فیلترینگ حرکت کنند. اکنون زمان آن است که با شجاعت و شفافیت، گامی بزرگ برای بهبود وضعیت اینترنت و احترام به حقوق شهروندان برداشته شود.
