توسط : شرکت‌های کوانتومی ایران و برنامه‌های دولت برای جلوگیری از مهاجرت متخصصان
تعداد شرکت‌های کوانتومی در ایران
طبق اظهارات وحید جانثاری، سرپرست دبیری ستاد توسعه اقتصاد دانش‌بنیان کوانتوم، لیزر و فوتونیک، تعداد شرکت‌های ایرانی که محصولات کوانتومی واقعی تولید می‌کنند، بسیار محدود است. دلایل این محدودیت شامل موارد زیر است:
- محدودیت محصولات موجود: فناوری کوانتومی در ایران در مراحل اولیه تجاری‌سازی قرار دارد.
- بلوغ اخیر ظرفیت‌های دانشگاهی: آزمایشگاه‌های دانشگاهی به‌تازگی به سطح قابل‌قبولی رسیده‌اند و هنوز به تولید انبوه محصولات منجر نشده‌اند.
برنامه‌های دولت برای جلوگیری از مهاجرت متخصصان
دولت ایران از طریق معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان برنامه‌هایی برای حفظ متخصصان حوزه کوانتوم تدوین کرده است:
- ایجاد فرصت‌های شغلی: توسعه زیرساخت‌های آزمایشگاهی و پروژه‌های کوانتومی برای ایجاد زمینه کاری مناسب و کاهش انگیزه مهاجرت.
- حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان: تبدیل دستاوردهای آزمایشگاهی به محصولات تجاری از طریق حمایت مالی و زیرساختی برای ایجاد شرکت‌های جدید.
- اعتبار مالیاتی: اجرای طرح اعتبار مالیاتی برای تشویق سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و صنعت در فناوری کوانتومی، به‌منظور افزایش فرصت‌های شغلی.
- توسعه آموزش: راه‌اندازی ۳ آزمایشگاه ملی پیشرفته و ۱۶ سرفصل درسی کوانتومی در ۱۲ دانشگاه از مهر ۱۴۰۴ برای تربیت نیروی متخصص.
- حمایت پژوهشی: اعطای پژوهانه، ایجاد کرسی‌های دانشگاهی و شبکه‌سازی میان پژوهشگران برای تقویت همکاری‌های علمی.
چشم‌انداز و چالش‌ها
ایران با رتبه اول تولیدات علمی کوانتومی در میان کشورهای اسلامی و رتبه هشتم جهانی در دورنوردی کوانتومی، ظرفیت علمی قابل‌توجهی دارد. با این حال، چالش‌هایی مانند کمبود سرمایه‌گذاری خصوصی، محدودیت‌های مالی و تحریم‌ها مانع تجاری‌سازی گسترده است. معاونت علمی با سرمایه‌گذاری ۵۰ میلیون دلاری و سند ملی توسعه فناوری‌های کوانتومی، قصد دارد تا سال ۲۰۳۵ ایران را در میان کشورهای پیشرو قرار دهد.
