چرا نیروی هوایی آمریکا سایبرتراک را برای آزمایش موشکی میخرد؟
در اقدامی غیرمنتظره اما استراتژیک، نیروی هوایی ایالات متحده تصمیم گرفته است دو دستگاه تسلا سایبرتراک را بهعنوان اهداف تمرینی برای آزمایشهای تسلیحاتی در مرکز آزمایش وایت سندز (White Sands Missile Range) در نیومکزیکو خریداری کند. این تصمیم بخشی از برنامهای گستردهتر برای تهیه ۳۳ خودروی هدف است که در تمرینهای فرماندهی عملیات ویژه آمریکا (SOCOM) و برنامه تسلیحات هدایتشونده دقیق (SOPGM) استفاده خواهند شد. نکته قابلتوجه این است که در میان این فهرست، تنها سایبرتراک بهصورت خاص و با نام تجاری ذکر شده است.
چرا سایبرتراک برای آزمایش موشکی انتخاب شد؟
نیروی هوایی در سند توجیه خرید خود، به ویژگیهای منحصربهفرد سایبرتراک اشاره کرده است: طراحی زاویهدار و آیندهنگر، بدنه فولاد ضدزنگ بدون رنگ (اگزواسکلتون)، و معماری الکتریکی ۴۸ ولتی که در مقایسه با رقبا، قدرت و کارایی برتری ارائه میدهد. این ویژگیها، سایبرتراک را از خودروهای متداول با بدنههای آلومینیومی یا فولادی رنگشده متمایز میکند. اما دلیل اصلی انتخاب این خودرو، مقاومت بالای آن در برابر آسیبهای ناشی از برخوردها و ضربهها عنوان شده است. نیروی هوایی معتقد است که دشمنان بالقوه ممکن است در آینده از سایبرتراک در میدان نبرد استفاده کنند، زیرا این خودرو «کمتر از حد انتظار» آسیب میبیند.
این پیشبینی بر اساس شواهد محدودی مطرح شده است. برای مثال، پلیس دبی اخیراً سایبرتراک را به ناوگان لوکس خود اضافه کرده و رمضان قدیروف، رهبر چچن، ادعا کرده که چند دستگاه سایبرتراک مجهز به تیربار ۱۲.۷ میلیمتری به اوکراین فرستاده است، هرچند این ادعا تأیید نشده است. همچنین، شرکتهای امنیتی خصوصی شروع به عرضه نسخههای زرهپوش سایبرتراک کردهاند، که نشاندهنده جذابیت این خودرو برای کاربردهای غیرمتعارف است. با این حال، هیچ گزارش رسمی از استفاده گسترده سایبرتراک در عملیات نظامی وجود ندارد.
تسلیحات آزمایششده روی سایبرتراک
این خودروها بهعنوان اهداف متحرک در تمرینهای تسلیحاتی استفاده خواهند شد و نیازی به عملکرد کامل ندارند، اما باید قابلیت یدککشیدن داشته باشند و تمام مایعات آنها تخلیه شده باشد. تسلیحات مورد استفاده در این آزمایشها شامل موارد زیر است:
- موشک AGM-114 Hellfire: موشک ضدتانک با دقت بالا که در عملیات ویژه کاربرد گستردهای دارد.
- موشک AGM-176 Griffin: موشکی سبکتر برای اهداف کوچکتر.
- بمب GBU-69/B Small Glide Munition (SGM): بمب هدایتشونده کوچک برای اهداف دقیق.
- بمب GBU-39B/B Laser Small Diameter Bomb (LSDB): بمب لیزری کوچک با قابلیت هدفگیری دقیق متحرک و دریایی.
این تسلیحات بخشی از برنامه SOPGM هستند که برای عملیات ویژه طراحی شدهاند و هدفشان نابودی اهداف متحرک مانند خودروها در محیطهای پیچیده است. نیروی هوایی با استفاده از سایبرتراک بهعنوان هدف، قصد دارد سناریوهای واقعیتری را شبیهسازی کند تا اثربخشی این تسلیحات را در برابر خودروهایی با مقاومت بالا ارزیابی کند.
آیا سایبرتراک واقعاً «آماده آخرالزمان» است؟
ایلان ماسک در رونمایی سایبرتراک در سال ۲۰۱۹، آن را «ضدگلوله» و «آماده برای آخرالزمان» توصیف کرد، با اشاره به بدنه فولاد ضدزنگ و شیشههایی که میتوانند در برابر گلولههای کالیبر کوچک مقاومت کنند. با این حال، این ادعاها با حواشی زیادی همراه بوده است. از زمان عرضه، سایبرتراک با مشکلاتی مانند فراخوانهای متعدد (از جمله برای قطعات جدا شونده و پدال گاز معیوب)، انتقادات از کیفیت ساخت، ایمنی، و کاهش فروش مواجه شده است. گزارشها نشان میدهد که تسلا در سال ۲۰۲۵ تنها حدود ۱۰,۷۰۰ دستگاه سایبرتراک فروخته، در حالی که ماسک پیشبینی فروش ۲۵۰,۰۰۰ دستگاه در سال را داشت.
با وجود این مشکلات، ویژگیهای خاص سایبرتراک، مانند بدنه مقاوم و طراحی غیرمتعارف، آن را به هدفی جذاب برای آزمایشهای نظامی تبدیل کرده است. نیروی هوایی معتقد است که این خودرو ممکن است در آینده توسط دشمنان استفاده شود، بهویژه به دلیل مقاومت ادعاییاش در برابر ضربه. نمونههایی مانند استفاده ادعایی قدیروف از سایبرتراکهای مسلح یا اضافه شدن این خودرو به ناوگان پلیس دبی، این احتمال را تقویت میکند، هرچند شواهد قطعی در این زمینه اندک است.
نگاهی به پشت پرده این تصمیم
این خرید در حالی انجام میشود که روابط ایلان ماسک و دولت آمریکا، بهویژه پس از اختلافات علنی او با دونالد ترامپ در سال ۲۰۲۵، پیچیدهتر شده است. برخی گمانهزنیها این اقدام را نوعی حرکت نمادین یا حتی طعنهآمیز علیه ماسک و تسلا میدانند، بهویژه با توجه به انتقادات اخیر از کیفیت سایبرتراک. با این حال، نیروی هوایی تأکید دارد که این تصمیم صرفاً بر اساس نیاز به شبیهسازی سناریوهای واقعی و ارزیابی تسلیحات در برابر اهداف مقاومتر اتخاذ شده است.
علاوه بر این، تسلا اخیراً از برخی قراردادهای فدرال کنار گذاشته شده است، از جمله برنامهای برای خرید خودروهای زرهپوش برای وزارت امور خارجه، به دلیل نگرانیهایی درباره اظهارات جنجالی ماسک و مشکلات سیستم اتوپایلوت. این موضوع باعث شده که نیروی هوایی برای این خرید خاص، توجیهی رسمی ارائه دهد که بر ویژگیهای منحصربهفرد سایبرتراک تأکید دارد.
حرکتی پیشگیرانه یا نمایشی؟
خرید دو دستگاه سایبرتراک برای استفاده بهعنوان هدف موشکی، در نگاه اول عجیب به نظر میرسد، اما در چارچوب آمادهسازی برای سناریوهای آینده قابلفهم است. نیروی هوایی آمریکا با این اقدام، قصد دارد اطمینان حاصل کند که تسلیحاتش قادر به نابودی خودروهایی با مقاومت بالا مانند سایبرتراک هستند، بهویژه اگر دشمنان بالقوه از چنین خودروهایی استفاده کنند. با این حال، نبود شواهد گسترده از استفاده نظامی سایبرتراک و حواشی پیرامون کیفیت این خودرو، سؤالاتی درباره ضرورت این تصمیم ایجاد میکند. آیا این خرید بر اساس اطلاعات محرمانهای است که هنوز عمومی نشده، یا صرفاً یک اقدام پیشگیرانه مبتنی بر پیشبینیهای تکنولوژیک است؟ پاسخ این سؤال احتمالاً در آینده روشن خواهد شد.