ساخت نانودارویی برای درمان بیماری‌های خودایمنی – خبرگزاری هاریکا | اخبار ایران و جهان

به گزارش خبرگزاری هاریکا، این روش بدون نیاز به مهندسی ژنتیک، عملکرد درمان‌های CAR-T را با ایمنی و مقیاس‌پذیری بیشتر شبیه‌سازی می‌کند. داده‌های پیش‌بالینی حاکی از تخریب کامل سلول‌های B، بیان پایدار CAR و تنظیم مجدد سیستم ایمنی با پتانسیل ورود به فازهای بالینی است.

در جریان بیست‌وهشتمین نشست سالانه انجمن آمریکایی ژن‌درمانی و سلول‌درمانی (ASGCT ۲۰۲۵)، این شرکت از زیرمجموعه‌های نوآور فلگ‌شیپ پایونییرینگ (Flagship Pioneering)، داده‌های پیش‌بالینی مربوط به محصول جدید خود با نام SAIL-۰۸۰۴ را ارائه کرد؛ دارویی که از پلتفرم RNA حلقوی موسوم به eRNA™ برای بازبرنامه‌ریزی موقتی سلول‌های T درون بدن بهره می‌گیرد و با استفاده از نانوذرات لیپیدی هدفمند (tLNPs) طراحی شده است. این دستاورد نویدبخش تحول در درمان بیماری‌های خودایمنی و گامی مهم برای ورود به مطالعات بالینی است.

استفن برنسون (Stephen Berenson)، رئیس هیئت‌مدیره سِیل بیومدیسینز و شریک ارشد پیشین فلگ‌شیپ پایونییرینگ در این‌باره گفت: «SAIL-۰۸۰۴ تحولی بنیادین در درمان بیماری‌های خودایمنی به شمار می‌رود. این درمان مبتنی بر RNA، بدون نیاز به مهندسی ژنتیک دائمی، می‌تواند دقت درمان‌های CAR-T را در مقیاسی وسیع و با ایمنی بیشتر به بیماران عرضه کند. داده‌های پیش‌بالینی ارائه‌شده، ظرفیت بالای این روش را برای ورود به فاز مطالعات بالینی و درمانی نشان می‌دهد.»

داده‌های ارائه‌شده در پوستر شماره ۷۷۴ با عنوان «برنامه‌ریزی موقتی سلول‌های T در بدن با استفاده از نانوذرات هدفمند حاوی RNA حلقوی کدکننده hCD۱۹ CAR» شامل نکات برجسته‌ای است:

تخریب گسترده سلول‌های:B این دارو توانست در مدل‌های موش‌های انسان‌سازی‌شده، تمامی سلول‌های B را در خون، طحال، غدد لنفاوی و مغز استخوان حتی در مراحل پیش‌ساز مانند pro-B و pre-B از بین ببرد.

بازبرنامه‌ریزی مؤثر سلول‌های T: نانوذرات هدفمند سِیل توانستند ۵۰ تا ۸۰ درصد از سلول‌های T نوع CD۴+ و CD۸+ را در گونه‌های مختلف (موش، نخستی‌های غیرانسانی و انسان) ترانسفکت کنند. در مدل‌های موش انسان‌سازی‌شده، هر سلول T بین ۲۰۰۰ تا ۵۰۰۰ مولکول CAR دریافت کرد؛ عددی بالاتر از آستانه لازم برای اثرگذاری کشنده.

بیان پایدار با RNA حلقوی: گیرنده CAR کدشده توسط eRNA پس از تزریق طی چند روز در بدن باقی ماند و بدون نیاز به یکپارچه‌سازی ژنومی یا رژیم‌های آماده‌سازی، فعالیت درمانی مؤثری را از خود نشان داد.

تنظیم مجدد سیستم ایمنی: سلول‌های B جدیدی که پس از تخریب جایگزین شدند، عمدتاً نابالغ بودند؛ نشانه‌ای از بازتنظیم موفق سیستم ایمنی و پتانسیل دستیابی به فروکش بلندمدت بدون نیاز به سرکوب ایمنی دائمی.

روش‌های کنونی مانند استفاده از آنتی‌بادی‌های مونوکلونال نظیر بلیمومب، ریتوکسیمب یا اوبینوتوزومب، کارایی محدودی در درمان بیماری‌های خودایمنی داشته‌اند. همچنین، درمان‌های CAR-T با لنویروس‌های خودی اگرچه اثربخشی بالایی دارند، اما با چالش‌هایی چون هزینه بالا، پیچیدگی فرایند و خطرات ایمنی روبه‌رو هستند. در مقابل، SAIL-۰۸۰۴ قابلیت درمانی قوی CAR-T را با مزایایی چون عدم نیاز به بستری، ایمنی بیشتر و هزینه کمتر تلفیق کرده است.

این داروی تحقیقاتی، تلفیقی از فناوری RNA حلقوی اختصاصی Endless RNA™ با نانوذرات لیپیدی هدفمند است که برای تزریق وریدی بدون نیاز به جمع‌آوری سلول یا تضعیف سیستم ایمنی طراحی شده و بیان موقتی یک گیرنده آنتی‌ژن کایمریک (CAR) ضد CD۱۹ را درون بدن ممکن می‌سازد. هدف این روش، دستیابی به مزایای درمانی CAR-T سنتی با سهولت، ایمنی و مقیاس‌پذیری بالاتر است.