توسط : ایمیل‌های جنجالی مارک زاکربرگ درباره خرید اینستاگرام در دادگاه متا فاش شد
در جریان محاکمه ضدانحصاری متا که هفته گذشته در واشنگتن برگزار شد، اسناد و ایمیل‌های حیرت‌انگیزی از مارک زاکربرگ، مدیرعامل متا، درباره استراتژی‌های رقابتی و خرید اینستاگرام در اوایل دهه ۲۰۱۰ افشا شد. این اسناد، که توسط کمیسیون فدرال تجارت ایالات متحده (FTC) ارائه شده‌اند، پرده از نگرش فیسبوک (متای کنونی) به رقابت و خرید رقبا برمی‌دارند و نشان می‌دهند چگونه این شرکت به غول شبکه‌های اجتماعی تبدیل شد.
شواهد FTC: فیسبوک از تهدید اینستاگرام آگاه بود
طبق گزارش تک‌کرانچ، FTC در دادگاه شواهد محکمی ارائه کرده که نشان می‌دهد فیسبوک به‌خوبی از خطر بالقوه‌ای که اینستاگرام برای کسب‌وکارش ایجاد می‌کرد، آگاه بود. ایمیل‌های داخلی فیسبوک، که در این اسناد گنجانده شده‌اند، نشان‌دهنده نگرانی مدیران از رشد سریع اینستاگرام و بحث‌هایی درباره میزان هزینه‌ای است که فیسبوک باید برای خرید این اپلیکیشن صرف کند. این اسناد همچنین از استراتژی‌های جایگزین فیسبوک برای مهار اینستاگرام، مانند کپی‌برداری از ویژگی‌های آن یا خرید آن و محدود کردن توسعه‌اش، پرده برمی‌دارند.
استراتژی «خرید یا دفن» فیسبوک
FTC استدلال می‌کند که ایمیل‌های فاش‌شده، استراتژی فیسبوک برای خرید یا حذف رقبا را به‌وضوح نشان می‌دهند. این مکالمات داخلی، نگرش فیسبوک به رقابت را در آن زمان آشکار می‌کنند؛ رویکردی که با خریدهای استراتژیک و محدود کردن رشد رقبا، زمینه‌ساز تبدیل متا به یک غول فناوری شد. این استراتژی‌ها، که اکنون در دادگاه مورد بررسی قرار گرفته‌اند، می‌توانند پیامدهای بزرگی برای آینده متا داشته باشند، از جمله احتمال جداسازی اینستاگرام یا واتساپ.
ایمیل‌های مارک زاکربرگ: نگرانی از رشد اینستاگرام
ایمیل‌های زاکربرگ، که به اوایل دهه ۲۰۱۰ بازمی‌گردند، نگرانی عمیق او از رشد سریع اینستاگرام را نشان می‌دهند:
فوریه ۲۰۱۱: زاکربرگ در ایمیلی نوشت: «اینستاگرام به‌سرعت رشد می‌کند. در فقط ۴ ماه، ۲ میلیون کاربر جذب کرده و روزانه ۳۰ هزار عکس آپلود می‌شود. این عدد قابل‌توجهی است. باید این موضوع را جدی بگیریم. به نظر می‌رسد Dropbox هم قصد دارد وارد حوزه اشتراک‌گذاری عکس شود.»
سپتامبر ۲۰۱۱: او هشدار داد: «اگر اینستاگرام به رشد خود در بازار موبایل ادامه دهد یا اگر گوگل آن را بخرد، می‌تواند در چند سال آینده قابلیت‌هایی اضافه کند که مستقیماً با محصولات ما رقابت کند.»
فوریه ۲۰۱۲: نگرانی زاکربرگ شدت گرفت: «تعداد زیادی از مردم، حتی کارمندان فیسبوک، هر روز از اینستاگرام استفاده می‌کنند و فقط برخی از عکس‌های خود را در فیسبوک به اشتراک می‌گذارند. این روند نگران‌کننده است.»
💠💠 بیشتر بخوانید:
- کسب درآمد از پیام‌های تلگرام با قابلیت Star Messages
- ایلان ماسک در دو ماه اخیر ۱۰۰ میلیارد دلار از ثروتش را از دست داد
استراتژی عجیب زاکربرگ: خرید زمان
زاکربرگ در ایمیل‌های خود از استراتژی‌های غیرمعمولی نیز سخن گفته بود. او پیشنهاد کرد که فیسبوک می‌تواند اینستاگرام را بخرد، اما به‌جای توسعه آن، ویژگی‌های جدید را محدود کند و همزمان روی بهبود محصولات خود، مانند افزودن قابلیت‌های دوربین اینستاگرام به فیسبوک، تمرکز کند. در ایمیلی قابل‌توجه، او نوشت: «آنچه واقعاً می‌خریم، زمان است. خرید اینستاگرام، Path، Foursquare و غیره، حتی با ظهور رقبای جدید، حداقل یک سال به ما فرصت می‌دهد تا فاصله را جبران کنیم.»
این اظهارات، که FTC آن‌ها را «اسلحه دودکننده» می‌نامد، نشان‌دهنده ذهنیت زاکربرگ در آن زمان است: به‌جای رقابت مستقیم، خرید رقبا راهی سریع‌تر و مطمئن‌تر برای حفظ برتری بود. او حتی در سال ۲۰۱۸ به فکر جداسازی اینستاگرام به دلیل نگرانی از فشارهای ضدانحصاری بود، که این موضوع نیز در ایمیل‌های ارائه‌شده در دادگاه مطرح شد.
چرا این ایمیل‌ها مهم‌اند؟
این ایمیل‌ها، هرچند بیش از یک دهه از نگارش آن‌ها می‌گذرد، نگاهی عمیق به استراتژی‌های فیسبوک در مواجهه با رقبا ارائه می‌دهند. FTC استدلال می‌کند که این رویکرد «خرید یا دفن»، رقابت را در بازار شبکه‌های اجتماعی خفه کرده و به مصرف‌کنندگان آسیب رسانده است. اینستاگرام، که در سال ۲۰۱۲ با ۱ میلیارد دلار خریداری شد، اکنون بیش از نیمی از درآمد تبلیغاتی متا در آمریکا را تأمین می‌کند و جداسازی آن می‌تواند ضربه بزرگی به این شرکت باشد.
علاوه بر این، این اسناد نشان می‌دهند که زاکربرگ نه‌تنها اینستاگرام را به دلیل فناوری دوربین آن می‌خواست، بلکه نگران بود که رشد شبکه اجتماعی آن، فیسبوک را در بازار موبایل تهدید کند. این دیدگاه دوگانه، محور اصلی استدلال‌های FTC است که فیسبوک با خرید اینستاگرام، یک رقیب بالقوه را «خنثی» کرد.
پیامدهای دادگاه برای متا
محاکمه ضدانحصاری متا، که انتظار می‌رود هفته‌ها طول بکشد، یکی از مهم‌ترین پرونده‌های فناوری در سال‌های اخیر است. اگر FTC موفق شود، ممکن است متا مجبور به فروش اینستاگرام یا واتساپ شود، اتفاقی که از زمان تجزیه AT&T در دهه ۱۹۸۰ بی‌سابقه است. با این حال، متا استدلال می‌کند که بازار شبکه‌های اجتماعی رقابتی است و پلتفرم‌هایی مانند تیک‌تاک، یوتیوب و ایکس رقیبان قدرتمندی هستند.
زاکربرگ در شهادت خود تلاش کرد ایمیل‌های قدیمی را کم‌اهمیت جلوه دهد و گفت که خرید اینستاگرام به بهبود تجربه کاربران کمک کرده است. اما FTC با تکیه بر این اسناد، معتقد است که این خریدها مانع نوآوری و رقابت در بازار شده‌اند. نتیجه این پرونده می‌تواند آینده متا و حتی کل صنعت فناوری را تحت تأثیر قرار دهد.
